29.09.2017, 09:35
Damga Vergisi Teşviklerinden Tam Yararlanıyor Musunuz? / Recep Bıyık
Başta yatırım ortamının iyileştirilmesi kapsamında olmak üzere, üretimi ve istihdamı artıracak yatırımların teşvik edilmesi, yatırım ortamına ilişkin işlem maliyetlerinin azaltılması, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesi ve benzeri amaçlarla son dönemde çok sayıda vergi düzenlemesi yapıldı. Tek tek bakıldığında belki önemsiz gibi gözüken, ancak özellikle bazı işletmeler için önemli avantajlar sağlayan damga vergisi düzenlemeleri, gördüğüm kadarıyla çok sayıda başka düzenlemenin yanında ikinci planda kaldı. Şimdi uygulamasında karşılaştıkça, bu düzenlemelerden en azından bazılarının oldukça önemli olduğunu fark ediyorum. Çoğu yönetici ve meslek mensubunun da benzer durumda olacağını düşünerek, 2016 yılı başından beri yapılan damga vergisi düzenlemelerini özetlemek istedim.
Teşvik belgeli yatırımlar
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yapılan yatırımlarla ilgili olarak düzenlenen bazı kâğıtlar damga vergisinden müstesna tutuldu. Bölge, sektör ve yatırım büyüklüğüne bakılmaksızın, damga vergisi istisnası kapsamında alınan kâğıtlar şunlar:
• Belge kapsamında yer alan yatırım mallarına ilişkin olarak yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kâğıtlar.
• Münhasıran yatırım döneminde belge kapsamındaki yatırıma yönelik gayri maddi hakların kiralanması ve satın alınmasına ilişkin düzenlenen kâğıtlar.
• Belge kapsamında sabit kıymet yatırımlarının imal ve inşasına yönelik düzenlenen sözleşmeler, taahhütnameler, teminatlar ve bu mahiyetteki kâğıtlar.
• Yatırımlara yönelik danışmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kâğıtlar.
Yüksek teknolojili ürünlerin imalatı
Yatırımlarda devlet yardımları hakkında kararlarla belirlenen yüksek ve orta-yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan ürünlerin imalatına ilişkin olarak imalatçılar ile tedarikçileri arasında mal ve hizmet alımı nedeniyle düzenlenen kâğıtlar damga vergisi istisnası kapsamına alındı.
Oldukça geniş kapsamlı, işletmelere ciddi vergi tasarrufu sağlayabilecek bir düzenleme. Düzenleme, kapsamdaki malların üreticilerinin tedarikçileri ile yaptıkları mal ve hizmet alım sözleşmeleri için istisna öngörüyor.
Enerji tasarrufu
Binalarda ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik olarak yapılan işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar için damga vergisi istisnası getirildi.
Özel bölgelerdeki arsalar
OSB, serbest bölgeler, teknoloji geliştirme bölgeleri ve sanayi sitelerinde bulunan arsaların tahsisine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmeler ve taahhütnameler damga vergisinden müstesna tutuldu.
Taşımacılık
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurt içi ve yurt dışı yolcu taşıma işlerini yüklenen tam mükellef firmaların bu faaliyetleri döviz kazandırıcı faaliyet olarak tanımlandı ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden istisna edildi. Kanun’la ayrıca, uluslararası yük taşımacılığı ile ilgili kâğıtlar için uygulanan damga vergisi istisnasının kapsamına, taşımacılıktan döviz olarak kazanılan bedellerin yurda getirilmesi koşuluyla, yolcu taşımacılığına ilişkin kâğıtlar da dahil edildi.
Girişim sermayesi
Girişim sermayesi yatınm ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım fonlarının, girişim sermayesi yatınmları ile ilgili düzenlenen sözleşmeler ve bu sözleşmelere ilişkin düzenlenen diğer kâğıtlara damga vergisi istisnası sağlandı. Kanun’la ayrıca, gayrimenkul yatınm fonlarının münhasıran gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine damga vergisi istisnası getirildi.
Finansal kiralama
Finansal kiralama konusu malların tedarikine ilişkin olarak kiralayan ve satıcı arasında düzenlenen sözleşmeler ile teminatına ilişkin kâğıtlar damga vergisinden istisna edildi.
Bir nüshadan fazla kağıtlar
Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kâğıtlardan, nispi vergiye tabi olanların sadece bir nüshasının damga vergisine tabi olması sağlandı. Birden fazla nüsha kâğıt düzenlenmesi ne kadar yaygındır tahmin etmek güç ama varsa düzenleyenler için önemli bir düzenleme.
Sigorta öngören sözleşmeler
Damga vergisine tabi kâğıtlarda yer alan sigorta yaptırma taahhütleri istisna kapsamına alındı. Böylece özellikle taşıt aracı ve başka sabit kıymetlerin kiralanması işiyle uğraşanların önemli bir sorunu ortadan kaldırılmış oldu.
Pay devir sözleşmeleri
Anonim, limited ve eshamlı komandit şirketlerin pay devirlerine ilişkin kâğıtlar istisna kapsamına alındı.
Dünya Gazetesi | 29.09.2017
Başta yatırım ortamının iyileştirilmesi kapsamında olmak üzere, üretimi ve istihdamı artıracak yatırımların teşvik edilmesi, yatırım ortamına ilişkin işlem maliyetlerinin azaltılması, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesi ve benzeri amaçlarla son dönemde çok sayıda vergi düzenlemesi yapıldı. Tek tek bakıldığında belki önemsiz gibi gözüken, ancak özellikle bazı işletmeler için önemli avantajlar sağlayan damga vergisi düzenlemeleri, gördüğüm kadarıyla çok sayıda başka düzenlemenin yanında ikinci planda kaldı. Şimdi uygulamasında karşılaştıkça, bu düzenlemelerden en azından bazılarının oldukça önemli olduğunu fark ediyorum. Çoğu yönetici ve meslek mensubunun da benzer durumda olacağını düşünerek, 2016 yılı başından beri yapılan damga vergisi düzenlemelerini özetlemek istedim.
Teşvik belgeli yatırımlar
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yapılan yatırımlarla ilgili olarak düzenlenen bazı kâğıtlar damga vergisinden müstesna tutuldu. Bölge, sektör ve yatırım büyüklüğüne bakılmaksızın, damga vergisi istisnası kapsamında alınan kâğıtlar şunlar:
• Belge kapsamında yer alan yatırım mallarına ilişkin olarak yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kâğıtlar.
• Münhasıran yatırım döneminde belge kapsamındaki yatırıma yönelik gayri maddi hakların kiralanması ve satın alınmasına ilişkin düzenlenen kâğıtlar.
• Belge kapsamında sabit kıymet yatırımlarının imal ve inşasına yönelik düzenlenen sözleşmeler, taahhütnameler, teminatlar ve bu mahiyetteki kâğıtlar.
• Yatırımlara yönelik danışmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kâğıtlar.
Yüksek teknolojili ürünlerin imalatı
Yatırımlarda devlet yardımları hakkında kararlarla belirlenen yüksek ve orta-yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan ürünlerin imalatına ilişkin olarak imalatçılar ile tedarikçileri arasında mal ve hizmet alımı nedeniyle düzenlenen kâğıtlar damga vergisi istisnası kapsamına alındı.
Oldukça geniş kapsamlı, işletmelere ciddi vergi tasarrufu sağlayabilecek bir düzenleme. Düzenleme, kapsamdaki malların üreticilerinin tedarikçileri ile yaptıkları mal ve hizmet alım sözleşmeleri için istisna öngörüyor.
Enerji tasarrufu
Binalarda ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik olarak yapılan işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar için damga vergisi istisnası getirildi.
Özel bölgelerdeki arsalar
OSB, serbest bölgeler, teknoloji geliştirme bölgeleri ve sanayi sitelerinde bulunan arsaların tahsisine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmeler ve taahhütnameler damga vergisinden müstesna tutuldu.
Taşımacılık
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından uluslararası ihaleye çıkarılmış yurt içi ve yurt dışı yolcu taşıma işlerini yüklenen tam mükellef firmaların bu faaliyetleri döviz kazandırıcı faaliyet olarak tanımlandı ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden istisna edildi. Kanun’la ayrıca, uluslararası yük taşımacılığı ile ilgili kâğıtlar için uygulanan damga vergisi istisnasının kapsamına, taşımacılıktan döviz olarak kazanılan bedellerin yurda getirilmesi koşuluyla, yolcu taşımacılığına ilişkin kâğıtlar da dahil edildi.
Girişim sermayesi
Girişim sermayesi yatınm ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım fonlarının, girişim sermayesi yatınmları ile ilgili düzenlenen sözleşmeler ve bu sözleşmelere ilişkin düzenlenen diğer kâğıtlara damga vergisi istisnası sağlandı. Kanun’la ayrıca, gayrimenkul yatınm fonlarının münhasıran gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine damga vergisi istisnası getirildi.
Finansal kiralama
Finansal kiralama konusu malların tedarikine ilişkin olarak kiralayan ve satıcı arasında düzenlenen sözleşmeler ile teminatına ilişkin kâğıtlar damga vergisinden istisna edildi.
Bir nüshadan fazla kağıtlar
Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kâğıtlardan, nispi vergiye tabi olanların sadece bir nüshasının damga vergisine tabi olması sağlandı. Birden fazla nüsha kâğıt düzenlenmesi ne kadar yaygındır tahmin etmek güç ama varsa düzenleyenler için önemli bir düzenleme.
Sigorta öngören sözleşmeler
Damga vergisine tabi kâğıtlarda yer alan sigorta yaptırma taahhütleri istisna kapsamına alındı. Böylece özellikle taşıt aracı ve başka sabit kıymetlerin kiralanması işiyle uğraşanların önemli bir sorunu ortadan kaldırılmış oldu.
Pay devir sözleşmeleri
Anonim, limited ve eshamlı komandit şirketlerin pay devirlerine ilişkin kâğıtlar istisna kapsamına alındı.
Dünya Gazetesi | 29.09.2017