01.10.2019, 21:02
Vergi Hatalarında Düzeltme İşlemleri Broşürü.
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
Ekim 2019
Yayın No: 321
GİRİŞ
Bu Broşürde, vergilendirme sürecinde ortaya çıkan vergi hatalarına ve bu hataların idari aşamada düzeltme yolu ile çözümlenmesine ilişkin açıklamalar yer almaktadır.
Vergi Hatası Nedir?
Vergi hatası, vergi ile ilgili hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınmasıdır.
Vergi Hatalarının Düzeltilmesi İşlemi Nedir?
Vergi hatasının düzeltilmesi, yargı yoluna gidilmeksizin vergi hatalarının mükellefin başvurusu üzerine veya kendiliğinden vergi dairesi tarafından düzeltilmesidir.
Vergi hatalarının düzeltilmesi vergilendirme sürecini kısaltan bir işlemdir.
Vergi hatası bulunduğunun tespiti halinde, düzeltme yapıldığı ölçüde vergi borcu ortadan kalkar.
Vergi Hataları Nelerdir?
Vergi hataları, hesap hataları ve vergilendirmede yapılan hatalar olmak üzere ikiye ayrılır.
Hesap Hataları Nelerdir?
Matrah Hataları: Vergilendirme ile ilgili beyanname, tahakkuk fişi, ihbarname ve matraha ait rakamların veya indirimlerin eksik veya fazla gösterilmiş veya hesaplanmış olmasıdır.
Düzeltme konusu olacak matrah hatası, yalnızca yukarıda belirtilen belgelerde yapılan hataları kapsar. Bu belgelerin dayanağı olan defter ve belgelerdeki hatalar düzeltme konusuna girmez.
Vergi Miktarında Hatalar: Vergi oran ve tarifelerinin yanlış uygulanması, mahsupların yapılmamış veya yanlış yapılmış olması, verginin eksik veya fazla hesaplanmış veya gösterilmiş olmasıdır.
Verginin Mükerrer Olması: Aynı vergi kanunu uygulanarak, belli bir vergilendirme dönemi için, aynı matrah üzerinden bir defadan fazla vergi istenmesi veya alınmasıdır.
Vergilendirme Hataları Nelerdir?
Mükellefin Şahsında Hata: Bir verginin gerçek borçlusu yerine başka bir kişiden istenmesi veya alınmasıdır.
Mükellefiyette Hata: Açık olarak vergiye tabi olmayan veya vergiden muaf bulunan kimselerden vergi istenmesi veya alınmasıdır.
Mevzuda (Konuda) Hata: Açık olarak verginin konusuna girmeyen veya vergiden müstesna bulunan gelir, servet, madde, kıymet, evrak ve işlemler üzerinden vergi istenmesi veya alınmasıdır.
Vergilendirme veya Muafiyet Döneminde Hata: Aranan vergi ile ilgili vergilendirme döneminin yanlış gösterilmesi veya süre itibariyle eksik veya fazla hesaplanmasıdır.
Düzeltmeye Yetkili Makam Neresidir?
Vergi hatalarının düzeltilmesinde karar verme yetkisi vergi dairesi müdürüne aittir. Bu hatalar düzeltme fişine dayanılarak düzeltilir.
Vergi Hataları Nasıl Düzeltilir?
Vergi hatalarının düzeltilmesi iki şekilde yapılmaktadır.
Re’sen Düzeltme: İdarece tereddüde imkan vermeyecek derecede açık olan hatalar vergi dairesince vergi dairesi müdürünün kararıyla re’sen düzeltilebilir. Bu düzeltme, mükellefin lehine ya da aleyhine olabilir.
Mükelleflerin Talebi Üzerine Düzeltme: Mükellefler, vergilendirme işlemlerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazılı bir şekilde talep edebilirler. Söz konusu talebin vergi dairesince uygun bulunması halinde düzeltme işlemi yapılır. Uygun görülmeyen hallerde ise durum mükellefe yazı ile tebliğ olunur.
Düzeltme talebini içeren dilekçeler, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak 5 yıl içinde verilmelidir.
Vergi hatalarının düzeltilmesinde tutar olarak herhangi bir sınırlama getirilmemiştir.
Düzeltme İşlemi Sonrasında Yapılan İşlemler Nelerdir?
Mükellef lehine yapılan düzeltmelerde, mükellefe düzeltme fişinin bir örneği tebliğ edilir. Tahakkuk fişi veya ihbarname, düzeltilen tutar dışında kalan kısmı ile geçerliliğini korur.
Mükellefin, düzeltme fişinin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde nakden iade veya mahsup talebi için vergi dairesine müracaat etmesi şarttır. Mükellef vergi dairesine bu alacağı için bahsedilen sürede müracaat etmediği takdirde, alacak hakkı ortadan kalkar.
Mükellef aleyhine yapılmış düzeltme işleminde ise ilave verginin ve/veya cezanın mükellefe tebliği zorunludur.
Kendi aleyhlerine düzeltme yapılan mükelleflerin düzeltmeye karşı vergi mahkemesinde dava açma hakları saklıdır.
Düzeltme Talebinin Reddedilmesi Sonucunda Mükelleflerin Yasal Hakları Nelerdir?
Vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talebi reddolunan mükellefler şikayet yoluyla Hazine ve Maliye Bakanlığına başvurabilirler.
Bu kapsamda olan başvurular il özel idare vergileri hakkında valiliğe, belediye vergileri hakkında ise belediyeye yapılır.
Şikayet yoluyla düzeltme dilekçesini takiben 60 günlük süre içinde Bakanlığın cevap vermemesi halinde istek reddedilmiş sayılır. İdarenin şikayeti reddetmesi ya da altmış günlük süre içinde cevap vermemesi (zımni red) halinde dava açma süresi içinde, vergi mahkemelerine dava açılabilir.
60 günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse, mükellef bu cevabı talebin reddi sayarak kesin cevabı beklemeden dava açabilir. Ancak bu durumda, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren 6 aylık hak düşürücü süreyi geçemez. Diğer taraftan mükellef kesin cevabı beklemeyi de tercih edebilir ve bu durumda kesin cevap verildiği tarihten itibaren 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açabilir.
Düzeltme talebinin reddi üzerine davanın açılması gereken mahkeme, düzeltilmesi istenen vergileri tarh eden, cezayı kesen ve tahakkuk ettiren vergi dairesinin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesidir.
Şikayet yoluyla düzeltme talebi üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığı mükellefin düzeltme talebini değerlendirerek düzeltme yapılması gerektiği sonucuna ulaşırsa, düzeltme işlemlerinin yapılması için ilgili Vergi Dairesi Başkanlığına veya Defterdarlığa durumu yazı ile bildirir.
Vergi hatasının düzeltilmesi sonucunda mükellefe iade edilmesi gereken bir tutarın ortaya çıkması halinde, düzeltmeye ilişkin düzeltme fişinin tebliğ tarihinden itibaren, mükellefin söz konusu tutarı almak için 1 yıl içinde müracaat etmesi şarttır. Aksi takdirde, bu hakkı ortadan kalkar.
Düzeltme Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Vergi hatalarının düzeltilmesi 5 yıllık zamanaşımına tabi olmakla birlikte, düzeltme zamanaşımı süresi;
Zamanaşımı süresinin son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen vergilerde hatanın yapıldığı,
İlan yolu ile tebliğ edilip vergi mahkemesinde dava konusu yapılmaksızın tahakkuk eden vergilerde mükellefe ödeme emrinin tebliğ edildiği,
İhbarname ve ödeme emri ilan yoluyla tebliğ edilen vergilerde 6183 sayılı Kanuna göre haczin yapıldığı, tarihten başlayarak 1 yıldan aşağı olamaz.
TÜRMOB
(01.10.2019
Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı
Ekim 2019
Yayın No: 321
GİRİŞ
Bu Broşürde, vergilendirme sürecinde ortaya çıkan vergi hatalarına ve bu hataların idari aşamada düzeltme yolu ile çözümlenmesine ilişkin açıklamalar yer almaktadır.
Vergi Hatası Nedir?
Vergi hatası, vergi ile ilgili hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınmasıdır.
Vergi Hatalarının Düzeltilmesi İşlemi Nedir?
Vergi hatasının düzeltilmesi, yargı yoluna gidilmeksizin vergi hatalarının mükellefin başvurusu üzerine veya kendiliğinden vergi dairesi tarafından düzeltilmesidir.
Vergi hatalarının düzeltilmesi vergilendirme sürecini kısaltan bir işlemdir.
Vergi hatası bulunduğunun tespiti halinde, düzeltme yapıldığı ölçüde vergi borcu ortadan kalkar.
Vergi Hataları Nelerdir?
Vergi hataları, hesap hataları ve vergilendirmede yapılan hatalar olmak üzere ikiye ayrılır.
Hesap Hataları Nelerdir?
Matrah Hataları: Vergilendirme ile ilgili beyanname, tahakkuk fişi, ihbarname ve matraha ait rakamların veya indirimlerin eksik veya fazla gösterilmiş veya hesaplanmış olmasıdır.
Düzeltme konusu olacak matrah hatası, yalnızca yukarıda belirtilen belgelerde yapılan hataları kapsar. Bu belgelerin dayanağı olan defter ve belgelerdeki hatalar düzeltme konusuna girmez.
Vergi Miktarında Hatalar: Vergi oran ve tarifelerinin yanlış uygulanması, mahsupların yapılmamış veya yanlış yapılmış olması, verginin eksik veya fazla hesaplanmış veya gösterilmiş olmasıdır.
Verginin Mükerrer Olması: Aynı vergi kanunu uygulanarak, belli bir vergilendirme dönemi için, aynı matrah üzerinden bir defadan fazla vergi istenmesi veya alınmasıdır.
Vergilendirme Hataları Nelerdir?
Mükellefin Şahsında Hata: Bir verginin gerçek borçlusu yerine başka bir kişiden istenmesi veya alınmasıdır.
Mükellefiyette Hata: Açık olarak vergiye tabi olmayan veya vergiden muaf bulunan kimselerden vergi istenmesi veya alınmasıdır.
Mevzuda (Konuda) Hata: Açık olarak verginin konusuna girmeyen veya vergiden müstesna bulunan gelir, servet, madde, kıymet, evrak ve işlemler üzerinden vergi istenmesi veya alınmasıdır.
Vergilendirme veya Muafiyet Döneminde Hata: Aranan vergi ile ilgili vergilendirme döneminin yanlış gösterilmesi veya süre itibariyle eksik veya fazla hesaplanmasıdır.
Düzeltmeye Yetkili Makam Neresidir?
Vergi hatalarının düzeltilmesinde karar verme yetkisi vergi dairesi müdürüne aittir. Bu hatalar düzeltme fişine dayanılarak düzeltilir.
Vergi Hataları Nasıl Düzeltilir?
Vergi hatalarının düzeltilmesi iki şekilde yapılmaktadır.
Re’sen Düzeltme: İdarece tereddüde imkan vermeyecek derecede açık olan hatalar vergi dairesince vergi dairesi müdürünün kararıyla re’sen düzeltilebilir. Bu düzeltme, mükellefin lehine ya da aleyhine olabilir.
Mükelleflerin Talebi Üzerine Düzeltme: Mükellefler, vergilendirme işlemlerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazılı bir şekilde talep edebilirler. Söz konusu talebin vergi dairesince uygun bulunması halinde düzeltme işlemi yapılır. Uygun görülmeyen hallerde ise durum mükellefe yazı ile tebliğ olunur.
Düzeltme talebini içeren dilekçeler, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak 5 yıl içinde verilmelidir.
Vergi hatalarının düzeltilmesinde tutar olarak herhangi bir sınırlama getirilmemiştir.
Düzeltme İşlemi Sonrasında Yapılan İşlemler Nelerdir?
Mükellef lehine yapılan düzeltmelerde, mükellefe düzeltme fişinin bir örneği tebliğ edilir. Tahakkuk fişi veya ihbarname, düzeltilen tutar dışında kalan kısmı ile geçerliliğini korur.
Mükellefin, düzeltme fişinin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde nakden iade veya mahsup talebi için vergi dairesine müracaat etmesi şarttır. Mükellef vergi dairesine bu alacağı için bahsedilen sürede müracaat etmediği takdirde, alacak hakkı ortadan kalkar.
Mükellef aleyhine yapılmış düzeltme işleminde ise ilave verginin ve/veya cezanın mükellefe tebliği zorunludur.
Kendi aleyhlerine düzeltme yapılan mükelleflerin düzeltmeye karşı vergi mahkemesinde dava açma hakları saklıdır.
Düzeltme Talebinin Reddedilmesi Sonucunda Mükelleflerin Yasal Hakları Nelerdir?
Vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talebi reddolunan mükellefler şikayet yoluyla Hazine ve Maliye Bakanlığına başvurabilirler.
Bu kapsamda olan başvurular il özel idare vergileri hakkında valiliğe, belediye vergileri hakkında ise belediyeye yapılır.
Şikayet yoluyla düzeltme dilekçesini takiben 60 günlük süre içinde Bakanlığın cevap vermemesi halinde istek reddedilmiş sayılır. İdarenin şikayeti reddetmesi ya da altmış günlük süre içinde cevap vermemesi (zımni red) halinde dava açma süresi içinde, vergi mahkemelerine dava açılabilir.
60 günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse, mükellef bu cevabı talebin reddi sayarak kesin cevabı beklemeden dava açabilir. Ancak bu durumda, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren 6 aylık hak düşürücü süreyi geçemez. Diğer taraftan mükellef kesin cevabı beklemeyi de tercih edebilir ve bu durumda kesin cevap verildiği tarihten itibaren 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açabilir.
Düzeltme talebinin reddi üzerine davanın açılması gereken mahkeme, düzeltilmesi istenen vergileri tarh eden, cezayı kesen ve tahakkuk ettiren vergi dairesinin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesidir.
Şikayet yoluyla düzeltme talebi üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığı mükellefin düzeltme talebini değerlendirerek düzeltme yapılması gerektiği sonucuna ulaşırsa, düzeltme işlemlerinin yapılması için ilgili Vergi Dairesi Başkanlığına veya Defterdarlığa durumu yazı ile bildirir.
Vergi hatasının düzeltilmesi sonucunda mükellefe iade edilmesi gereken bir tutarın ortaya çıkması halinde, düzeltmeye ilişkin düzeltme fişinin tebliğ tarihinden itibaren, mükellefin söz konusu tutarı almak için 1 yıl içinde müracaat etmesi şarttır. Aksi takdirde, bu hakkı ortadan kalkar.
Düzeltme Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?
Vergi hatalarının düzeltilmesi 5 yıllık zamanaşımına tabi olmakla birlikte, düzeltme zamanaşımı süresi;
Zamanaşımı süresinin son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen vergilerde hatanın yapıldığı,
İlan yolu ile tebliğ edilip vergi mahkemesinde dava konusu yapılmaksızın tahakkuk eden vergilerde mükellefe ödeme emrinin tebliğ edildiği,
İhbarname ve ödeme emri ilan yoluyla tebliğ edilen vergilerde 6183 sayılı Kanuna göre haczin yapıldığı, tarihten başlayarak 1 yıldan aşağı olamaz.
TÜRMOB
(01.10.2019