AHMET BARLAK MUHASEBE FORUMU

FİYAT FARKLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

4. FİYAT FARKLARI : 

Fiyat farkları, KDV Kanunu'nun 35 inci maddesindeki "......... sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde" ifadesine dayanılarak, matrah değişikliği olarak yorumlanmaktadır. (İstanbul Defterdarlığı'nın, 29.12.1993 tarih ve 15180/909 sayılı muktezası) 

Buna göre; 

Fiyat farkı, bu farkın ortaya çıktığı dönem itibarıyle alıcı veya satıcı tarafından fatura edilir ve KDV ne tabi tutulur. 

. Fiyat farkları, ilgili mal veya hizmetin tabi olduğu oran üzerinden KDV hesabına konu edilir. Şayet farkın ilgili bulunduğu işlem KDV den müstesna ise, fark da KDV den istisna edilir. 

Gerek vergilendirme dönemi gerekse oran itibarıyle tenkide uğramamak için, fiyat farkı faturasında, asıl mal veya hizmet faturasına atıf yapılmalı ve fiyat farkının nedeni açıklanmalıdır. 

Şayet fiyat farkına konu mal veya hizmetin alıcısı nihai tüketici ise ve fark bu müşteri aleyhinde ise, satıcı fiyat farkı faturası düzenlemelidir. Fark aksi yönde ise gider pusulası düzenlenerek fark iadesinde bulunulur ve farka ait KDV, bu pusulaya dayanılarak indirim konusu yapılır. Bu amaçla düzenlenen gider pusulaları için stopaj yapılmaz. 


 

FİYAT FARKI FATURALARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ



KDV Kanununun 35. maddesi aşağıdaki gibidir; “Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltir



Şu kadar ki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır." 

Bilindiği gibi fiyat farkları, KDV Kanununun 35 maddesindeki “….sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde" ifadesine dayanılarak, matrah değişikliği olarak yorumlanmaktadır. Buna göre; [1][1] 

· Fiyat farkı farkın ortaya çıktığı dönem itibariyle alıcı veya satıcı tarafından fatura edilir ve KDV’ye tabi tutulur. http://www.muhasebenet.net

· Fiyat farkları, ilgili mal veya hizmetin tabi olduğu oran üzerinden KDV hesabına konu edilir. Şayet farkın ilgili bulunduğu işlem KDV’den müstesna ise, fark da KDV’den müstesna edilir.

· Gerek vergilendirme dönemi gerekse oran itibariyle tenkide uğramamak için, fiyat farkı faturasında, asıl mal veya hizmet faturasına atıf yapılmalı ve fiyat farkının nedeni açıklanmalıdır. http://www.muhasebenet.net

· Şayet fiyat farkına konu mal veya hizmetin alıcısı nihai tüketici ise ve fark bu müşteri aleyhine ise, satıcı fiyat farkı faturası düzenlemelidir. Fark aksi yönde ise müşteriye gider pusulası ile fark iadesinde bulunulur ve farka ait KDV bu pusulaya dayanılarak indirim konusu yapılır. Bu amaçla düzenlenen gider pusulaları için stopaj hesaplanmaz. 

Satış İşleminin Muhasebeleştirilmesi; İşletmemiz alıcısı olan x… Ltd. Şti.’ye 10 birim malı birim başına 10.00 TL + Kdv olarak satış yapmıştır. Fatura düzenlenirken yanlışlıkla birim fiyatı 9,00 TL olarak düzenlenmiştir. İşletmemiz bir başka faturada bunu x…. Ltd. Şti.’ye fiyat farkı faturası olarak yeni bir fatura düzenlemelidir. Bu iki işlemin muhasebe kaydı aşağıda bilginize sunulmuştur. 

_________________________________ / _________________________
120.01 x… ltd. şti . 106,20

600.18 Yurtiçi Satışlar 90,00 

391.18 Hesaplanan Kdv 16,20

Satış işleminin kaydı

_________________________ ______ / _________________________
_______________________________ / _____________________________

120.01 x… ltd. şti . 11,80

600.20 Fiyat Farkı Hes. 10,00 

391.18 Hesaplanan Kdv 1,80

Fiyat farkının kaydı
_______________________________ / _____________________________ 
Gerekçem; firmamız burada alıcısına daha önceden bir hizmet ve/veya mal satışında bulunmuştur. Lakin faturada meydana gelen eksiklik nedeniyle ( birim adedinde ve/veya birim fiyatının eksik yazılmasıyla) yeni bir fatura düzenlenerek eksiklik ortadan kaldırılmıştır.www.muhasebenet.net

Alış İşleminin Muhasebeleştirilmesi; 

İşletmemiz satıcısı olan y… Ltd. Şti.’den 10 birim malı birim başına 8.00TL + Kdv olarak alış yapmıştır. Satıcı firma faturayı düzenlerken yanlışlıkla birim fiyatı 6,00 TL olarak düzenlenmiştir. Satıcı firma işletmemize bir başka faturada bunu fiyat farkı faturası olarak yeni bir fatura düzenlemelidir. Bu iki işlemin muhasebe kaydı aşağıda bilginize sunulmuştur. 

_____________________ / _________________________
153.01 Ticari Mallar Hes . 60,00 

191.18 İndirilecek Kdv. 10,80

320.01 Y…Ltd. Şti. 70,80

Alış işleminin kaydı

_____________________ / _________________________

_____________________ / _________________________ 
153.02 Fiyat Farkı Hes . 20,00

191.18 İndirilecek Kdv. 3,60

320.01 Y…Ltd. Şti. 23,60


Fiyat farkının kaydı
_____________________ / _________________________ 
Gerekçem; firmamız burada satıcısından daha önceden bir hizmet ve/veya mal alışında bulunmuştur. Lakin faturada meydana gelen eksiklik nedeniyle ( birim adedinde ve/veya birim fiyatının eksik yazılmasıyla) yeni bir fatura düzenlenerek eksiklik ortadan kaldırılmıştır. http://www.muhasebenet.net

**Firmamıza alıcıları tarafından fiyat farkı faturası düzenlenirse muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olmalıdır. ( kdv oranı %18 varsıyımıyla )

_____________________ / _________________________
612.02 Fiyat Farkı İndirimi Hes. 100,00

191.46 Satış İade İnd. Kdv Hes. 18,00

120.Alıcılar Hes. 118,00 


_____________________ / _________________________ 
**Firmamız tarafından satıcılarına fiyat farkı faturası düzenlenirse muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olmalıdır. ( kdv oranı %18 varsıyımıyla )

_____________________ / _________________________
320. Satıcılar Hes.. 118,00

153.90 T.Mal Alış İade. 100,00

391.46 Alış İade Hes Kdv. 18,00 


_____________________ / _________________________ 
SMMM SİNAN AYDINDAĞ
sinan@ataymalimusavirlik.com
muhasebenet.net  
 

320. Satıcılar Hes.. 118,00

153.90 T.Mal Alış İade. 100,00

391.46 Alış İade Hes Kdv. 18,00 



Merhabalar firmamız yukarıdaki muhasabe kayıtındaki olduğu gibi fiyat farkı faturası düzenlemiştir.Peki kdv beyannamesini düzenlerken nerede göstermelim.Yardımcı olursanız sevinirim.

Saygılarımızla

alıştan iade kdv kısmında göstereceksiniz.

FİRMA TARAFINDAN SATILAN MALLAR NEDENİ İLE ALICILAR TARAFINDAN MALI SATAN FİRMAYA DÜZENLENEN FİYAT FARKI FATURALARININ KDV BEYANNAMESİNDE HANGİ SATIRDA GÖSTERİLECEĞİ.




B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.35-97216
Tarih:
24/11/2015
T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü)







Sayı

:

39044742-KDV.35-97216

24/11/2015

Konu

:

Fiyat farkı faturasındaki katma değer vergisinin KDV Beyannamesinin hangi satırında gösterileceği hususu.








İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, müşterilerinize düzenlediğiniz satış faturalarına istinaden tarafınıza düzenlenen fiyat farkı faturalarındaki KDV nin, KDV beyannamesinde nasıl beyan edileceği hususunda görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.



3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;



1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV nin konusunu oluşturduğu;



24/c maddesinde, vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerlerin matraha dahil edileceği;



29/1 inci maddesinde, mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri;



35 inci maddesinde ise, malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzelteceği, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesinin şart olduğu



hükme bağlanmıştır.



Bu çerçevede, müşterilerinize düzenlediğiniz satış faturalarına istinaden tarafınıza düzenlenen fiyat farkı faturalarında hesaplanan KDV nin, 1 no.lu KDV beyannamesinin "İndirimler" kulakçığının "İndirimler" tablosundaki 103 no.lu satıra kaydedilerek indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.



Bilgi edinilmesini rica ederim.

MAL SATIŞINDAN DOLAYI ALICI FİRMA TARAFINDAN SATICI FİRMAYA GÖNDERİLEN SATIŞTAN İADE FATURALARININ MUHASEBE KAYDI İKİ ŞEKİLDE OLMAKTADIR.

1- HESAP DÖNEMİ İÇERİSİNDE SATILIP HESAP DÖNEMİ İÇERİSİNDE İADE EDİLEN MALLARIN MUHASEBE KAYDI
2- HESAP DÖNEMİNDEN ÖNCE SATILAN MALLARIN İADE EDİLMESİ DURUMUNDA MUHASEBE KAYDI


Fahri Hikmet Köker
Yeminli Mali Müşavir
Köker YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Yönetim Kurulu Başkanı
hkoker@isbank.net.tr



SATILAN MALLARIN İADE EDİLMESİNDE YAPILMASI GEREKEN MUHASEBE KAYITLARI

Tarih: 06.02.2008

Dönem sonu işlemleri ve envanter çalışmalarının yapıldığı bu günlerde, bütün bir yıl yapılan muhasebe faaliyet ve çalışmalarının sonuçlarını almak üzere tüm meslek mensubu arkadaşlar yoğun bir çalışma içerisindeler.

Özellikle Aralık 2007 dönemi KDV si de beyan edildi ve sıra envanter çalışma ve işlemlerine geldi.

Envanter çalışmaları sırasında dikkat edilmesi gereken konulardan bir tanesi de “satılan malın iade” edilmesinden sonra yapılacak muhasebe kayıtlarıdır.

İade işlemlerinin yıl içinde ve yıl sonundan sonra yani ertesi yılın ocak veya devam eden diğer aylarında yapılmasının muhasebe kayıtları farklılık arz eder.

[b]1-) İadenin yıl içinde yapılması halinde; satılan malların aynı yıl içinde iade edilmesi halinde yapılacak muhasebe kayıtları aşağıdaki gibidir,[/b]



---------------------- ------------------------

610- satıştan iadeler hesabı

191- indirilecek kdv hes.

120/320 alıcılar-satıcılar hesabı

---------------------- --------------------------



Burada dikkat edilmesi gereken husus,

Henüz geçici vergi dönemi gelmedi ve “satılan malların maliyeti “ tespit edilip gelir tablosuna yansıtılmadı ise, geçici vergi döneminde “satılan malların maliyet”lerini tespit ederken bu iadelerle ilgili malların maliyetlerinin göz önünde bulundurulmaması gerekir. Çünkü, 600- Yurt İçi Satışlar Hesabının alacağı ile 610- Satıştan İadeler Hesabının borcu, birbirlerini dengeler. Böylece iadeye konu olan mal stoklar hesabına girmiş olur.

Ancak, satış üzerinden bir geçici vergi dönemi geçmiş ve “satılan malların maliyet” leri tespit edilerek gelir tablosunda yani 621- Satılan Ticari Malların Maliyetleri Hesabına borç yazılarak dönem gelirinin tespitinde maliyet unsuru olarak dikkate alınmış ise veya maliyetlerini “sürekli envanter metodu” na göre aylık, haftalık ve günlük takip eden işletmeler de, iadeye konu olan malın muhasebe kayıtları aşağıdaki gibi yapılmalıdır.



---------------------- ------------------------

610- satıştan iadeler hesabı

191- indirilecek kdv hes.

120/320 alıcılar-satıcılar hesabı

---------------------- --------------------------

153- Ticari mallar hes.

621- satılan ticari mallar maliyetleri hesabı

(İade edilen malın stok hes. Girişi nedeniyle)

---------------------- --------------------------

Burada dikkat edilmesi gereken husus, satılan malların maliyeti hesabına giren satışa konu olan mal iade edildikten sonra 153- Ticari Mallar hesabına giriş kaydının yapılması gerekmektedir. Eğer bu kayıt yapılmaz ise fiili stoklar ile 153- Ticari Mallar hesabının kaydi stokları birbirlerini doğrulamaz ve kayıtlarda farklılık ortaya çıkar.

Ancak, bu kayıt yapılmasa bile bir sonraki geçici vergi döneminde satılan malların maliyet hesaplarının tespitinde dikkat edilmesi gerekir. Aksi halde, stoklarda bulunan bir malın satılmış gibi maliyeti gider kaydedilir ve matrah farkı doğar.




2- İadenin ertesi yıl içinde yapılması halinde; Satış işlemlerinin bir önceki yıl içinde yapılması halinde yıl sonunda envanter çalışmaları sırasında fiili stoklar sayılıp, satılan malların maliyetleri gelir tablosuna yansıtılır ve mali tablolar kesinleşir.

İadenin bu işlemlerden sonra yapılması halinde artık yapılan işlem bir iade işlemi değil bir mal alış işlemi gibi muhasebe kayıtları yapılmalıdır.

---------------------- ------------------------

153- ticari mallar hesabı

191- indirilecek kdv hes.

320 satıcılar hesabı

---------------------- --------------------------

Ancak, uygulamada bazı meslek mensuplarının gerek ertesi yıl iade edilen, gerekse geçici vergi dönemlerinde satılan malların maliyetlerinin gelir tablosuna yansıtılmasından sonra, iade işleminin gerçekleşmesinde yapılan muhasebe kayıtlarında doğrudan 610- Satıştan iadeler hesabına borç kaydederek işlem yaptıklarına zaman zaman şahit olunmaktadır.

Bu tür kayıt sistemi yanlış olup, ilgili kurumun vergi tarhiyatına yol açılır.


Şöyle bir örnek verecek olursak,

(K) a.ş. nin aralık ayında bir adet koltuk takımı sattığını ve bu koltuk takımının istenilen vasıfta olmayıp alıcı tarafından ertesi yılın ocak ayında (K) a.ş. ye iade edildiğini varsayalım.



(K) a.ş. nin aralık ayındaki muhasebe kayıtları, normal satış ve satılan mallar maliyetinin gelir tablosuna yansıtılması olacaktır.

Ancak ertesi yılın ocak ayında satılan koltuk takımı iade edildiğinde yapılması gereken muhasebe kayıtları normal mal alış işleminde yapılan kayıt olmalıdır.

Ancak uygulamada bazı muhasebeci arkadaşlar, bu koltuk takımının kullanıcısı tarafından iade edildiğini bildiği için muhasebe kayıtlarını

---------------------- ------------------------

610- satıştan iadeler hesabı

191- indirilecek kdv hes.

120/320 alıcılar-satıcılar hesabı

---------------------- -------------------------

Şeklinde yapmaktadırlar. Yapılan bu işlem ertesi yılın kazancının tespit edilmesinde negatif etki yaratacağı için matrah farkına neden olunacaktır.


Sonuç olarak; yıl sonunda ve geçici vergi dönemlerinde satışların maliyetlerini tespit ederken yapılacak çalışmalar sırasında “iade edilen malların” stok hesaplarına giriş kaydının yapılıp yapılmadığına azami dikkat edilmesi gerekir.




Kaynak: http://www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır .)

Özelge: satış iade faturalarının indirimli orana tabi kdv
iadesi işleminde yüklenilen kdv listesine dahil edilip
edilmeyeceği
Sayı:
52796708-3065/03-1
Tarih:
02/03/2015
T.C.
UŞAK VALİLİĞİ
Defterdarlık GELİR MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : 52796708-3065/03-1 02/03/2015
Konu : satış iade faturalarının indirimli orana tabi kdv iadesi
işleminde yüklenilen kdv listesine dahil edilip edilmeyeceği
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eki dilekçenin incelenmesinden; satış iadelerine
ilişkin KDV nin yüklenim konusu yapılıp yapılamayacağı, ayrıca geri gelen malın başka bir
müşteriye tekrar satılması durumunda bu satış işlemi için yüklenilen KDV nin nasıl hesaplanacağı
konusunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
KDV Kanununun 29/2 maddesi ile 28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi
nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme
döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan verginin Maliye
Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre iade edileceği hüküm altına alınmıştır.
İndirimli orana tabi işlemlerden kaynaklanan KDV iade taleplerinin sonuçlandırılmasında
izlenecek usul ve esasların belirlendiği 26.04.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Katma Değer
Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin (III/B-3.4.5.) bölümü ile mülga 119 Seri No.lu KDV Genel
Tebliğinin (6.5.) bölümünde;
"... İndirimli orana tabi teslim ve hizmetlerin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra
malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle işlem
matrahının değişmesi durumunda düzeltme yapılması gerekmektedir.
Bu düzeltme defter kayıtları ve beyanname üzerinde yapılacaktır. Dolayısıyla vergiye tabi
işlemi gerçekleştiren mükellef, hesapladığı vergiyi, matrahta değişikliğin vuku bulduğu döneme ait
e-beyannamenin "indirimler" kulakçığı altındaki "103" kodlu "Satıştan İade Edilen, İşlemi
Gerçekleşmeyen veya İşleminden Vazgeçilen Mal ve Hizmetler Nedeniyle İndirilmesi Gereken KDV"
satırına yazılmak suretiyle tekrar indirim hesaplarına alarak düzeltecektir.
Bu çerçevede, indirimli orana tabi bir işleme ait iade talebi sonuçlandırıldıktan sonra KDV
iadesini ortaya çıkaran işlemden vazgeçilmesi veya satılan malların bir kısmının geri gelmesi
durumunda şu şekilde hareket edilecektir.
a) Matrahta değişikliğin vuku bulduğu vergilendirme döneminde, defter kaydı ve
beyanname üzerinde gerekli düzeltmeyi yapan mükellefin vergi dairesine yazılı olarak müracaat
edip, daha önce iadesini aldığı tutarı iade etmesi halinde bu tutar, gecikme faizi ve vergi ziyaı
cezası uygulanmaksızın mükelleften geri alınacaktır.
b) Mükellefin, matrahta değişikliğin vuku bulduğu dönemde düzeltme işlemini yapmaması
halinde; indirimli orana tabi işlem nedeniyle iade edilen KDV, matrahta değişikliğin vuku bulduğu
dönemden düzeltmenin yapıldığı döneme kadar gecikme faizi uygulanarak vergi ziyaı cezası ile
birlikte mükelleften aranacaktır.
Öte yandan matrahta değişikliğin indirimli orana tabi malların iade edilmesinden
kaynaklanması durumunda;
c) İade edilen malların, iadenin gerçekleştiği vergilendirme döneminde yeniden satışa konu
edilmesi halinde satış daha düşük fiyattan gerçekleşmişse (iade tutarı artacağından) mahsup işlemi
yapılarak aradaki fark, iadeye konu edilebilecektir. Satış daha yüksek bir fiyattan gerçekleşmişse
(iade tutarı azalacağından) mahsup işlemi yapılarak aradaki fark mükelleften tahsil edilecektir.
d)İade edilen malların daha sonraki bir vergilendirme döneminde satışa konu edilmesi
halinde daha önce iade edilen tutar (a) veya (b) bölümündeki açıklamalara göre mükelleften tahsil
edilecektir. Mükellef yeni işlem nedeniyle genel esaslara göre iade talebinde bulunacaktır."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Buna göre, indirimli orana tabi malların iade edilmesi durumunda yeniden satışa konu
edilen mallara ait yüklenilen KDV ile ilgili olarak yukarıda ifade edilen © ve (d) bentlerindeki
açıklamalar çerçevesinde işlem yapılması gerekmektedir. İade edilen mallara ilişkin olarak alıcı
tarafından hesaplanan KDV daha önce bu işlem ile ilgili olarak Şirketinizin hesapladığı KDV
tutarının düzeltilmesine yönelik olduğundan, bu tutarın Şirketinizce yüklenilen KDV olarak dikkate
alınması mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.

Özelge: satış iade faturalarının indirimli orana tabi kdv
iadesi işleminde yüklenilen kdv listesine dahil edilip
edilmeyeceği
Sayı:
52796708-3065/03-1
Tarih:
02/03/2015
T.C.
UŞAK VALİLİĞİ
Defterdarlık GELİR MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : 52796708-3065/03-1 02/03/2015
Konu : satış iade faturalarının indirimli orana tabi kdv iadesi
işleminde yüklenilen kdv listesine dahil edilip edilmeyeceği
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eki dilekçenin incelenmesinden; satış iadelerine
ilişkin KDV nin yüklenim konusu yapılıp yapılamayacağı, ayrıca geri gelen malın başka bir
müşteriye tekrar satılması durumunda bu satış işlemi için yüklenilen KDV nin nasıl hesaplanacağı
konusunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
KDV Kanununun 29/2 maddesi ile 28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi
nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme
döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan verginin Maliye
Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre iade edileceği hüküm altına alınmıştır.
İndirimli orana tabi işlemlerden kaynaklanan KDV iade taleplerinin sonuçlandırılmasında
izlenecek usul ve esasların belirlendiği 26.04.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Katma Değer
Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin (III/B-3.4.5.) bölümü ile mülga 119 Seri No.lu KDV Genel
Tebliğinin (6.5.) bölümünde;
"... İndirimli orana tabi teslim ve hizmetlerin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra
malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle işlem
matrahının değişmesi durumunda düzeltme yapılması gerekmektedir.
Bu düzeltme defter kayıtları ve beyanname üzerinde yapılacaktır. Dolayısıyla vergiye tabi
işlemi gerçekleştiren mükellef, hesapladığı vergiyi, matrahta değişikliğin vuku bulduğu döneme ait
e-beyannamenin "indirimler" kulakçığı altındaki "103" kodlu "Satıştan İade Edilen, İşlemi
Gerçekleşmeyen veya İşleminden Vazgeçilen Mal ve Hizmetler Nedeniyle İndirilmesi Gereken KDV"
satırına yazılmak suretiyle tekrar indirim hesaplarına alarak düzeltecektir.
Bu çerçevede, indirimli orana tabi bir işleme ait iade talebi sonuçlandırıldıktan sonra KDV
iadesini ortaya çıkaran işlemden vazgeçilmesi veya satılan malların bir kısmının geri gelmesi
durumunda şu şekilde hareket edilecektir.
a) Matrahta değişikliğin vuku bulduğu vergilendirme döneminde, defter kaydı ve
beyanname üzerinde gerekli düzeltmeyi yapan mükellefin vergi dairesine yazılı olarak müracaat
edip, daha önce iadesini aldığı tutarı iade etmesi halinde bu tutar, gecikme faizi ve vergi ziyaı
cezası uygulanmaksızın mükelleften geri alınacaktır.
b) Mükellefin, matrahta değişikliğin vuku bulduğu dönemde düzeltme işlemini yapmaması
halinde; indirimli orana tabi işlem nedeniyle iade edilen KDV, matrahta değişikliğin vuku bulduğu
dönemden düzeltmenin yapıldığı döneme kadar gecikme faizi uygulanarak vergi ziyaı cezası ile
birlikte mükelleften aranacaktır.
Öte yandan matrahta değişikliğin indirimli orana tabi malların iade edilmesinden
kaynaklanması durumunda;
c) İade edilen malların, iadenin gerçekleştiği vergilendirme döneminde yeniden satışa konu
edilmesi halinde satış daha düşük fiyattan gerçekleşmişse (iade tutarı artacağından) mahsup işlemi
yapılarak aradaki fark, iadeye konu edilebilecektir. Satış daha yüksek bir fiyattan gerçekleşmişse
(iade tutarı azalacağından) mahsup işlemi yapılarak aradaki fark mükelleften tahsil edilecektir.
d)İade edilen malların daha sonraki bir vergilendirme döneminde satışa konu edilmesi
halinde daha önce iade edilen tutar (a) veya (b) bölümündeki açıklamalara göre mükelleften tahsil
edilecektir. Mükellef yeni işlem nedeniyle genel esaslara göre iade talebinde bulunacaktır."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Buna göre, indirimli orana tabi malların iade edilmesi durumunda yeniden satışa konu
edilen mallara ait yüklenilen KDV ile ilgili olarak yukarıda ifade edilen © ve (d) bentlerindeki
açıklamalar çerçevesinde işlem yapılması gerekmektedir. İade edilen mallara ilişkin olarak alıcı
tarafından hesaplanan KDV daha önce bu işlem ile ilgili olarak Şirketinizin hesapladığı KDV
tutarının düzeltilmesine yönelik olduğundan, bu tutarın Şirketinizce yüklenilen KDV olarak dikkate
alınması mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.