AHMET BARLAK MUHASEBE FORUMU

Orjinalini görmek için tıklayınız: KÖY TÜZEL KİŞİLİKLERİNE AİT İKTİSADİ MÜESSESELER
Şu anda (Arşiv) modunu görüntülemektesiniz. Orjinal Sürümü Görüntüle internal link
SMMM Ahmet BARLAK

http://www.ahmetbarlak.com

ahmetbarlak3@hotmail.com



KÖY TÜZEL KİŞİLİKLERİNE AİT İKTİSADİ MÜESSESELERİN VERGİ UYGULAMALARI BAKIMINDAN MUAFİYETLERİ VE SORUMLULUKLARI

Kurumlar vergisi yönünden;

Köy tüzel kişiliklerine ait iktisadi kamu müessesleri 5520 sayılı kurumlar vergisi kanunun 4. Maddesinin (i) bendi gereği kurumlar vergisinden muaftır. 

i) Köyler veya köy birlikleri tarafından köylünün genel ve ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla işletilen hamam, çamaşırhane, değirmen, soğuk hava deposu ve bağlı oldukları il sınırı içinde faaliyette bulunmaları şartıyla yolcu taşıma işletmeleri ile köylere veya köy birliklerine ait tarım işletmeleri.”



Örneğin köy tüzel kişiliğine ait otobüs işletmesinden elde edilen kazanç faaliyetin il sınırları gösterilmesi şartı ile kurumlar vergisinden muaf olacaktır. Köy tüzel kişiliğinin kış aylarında yaptığı kömür ticareti kurumlar vergisinden muaftır. *

Vergi Usul Kanunu yönünden;

213 sayılı vergi usul kanunun 164 sıra nolu vergi usul kanunu genel tebliğinin III. Bölümünün son paragrafı gereği Vergi Usul Kanunu Yönetmelik Hükümlerine Tabi Değildir.



“Genel ve Katma Bütçeli İdarelere, il özel İdarelerine, Belediyeler ve Köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde tanımı yapılan Teşebbüs, Teşekkül, Kuruluş, Müessese, Bağlı Ortaklık, İştirak ve İşletmeler tasdik mecburiyetine tabi olmaksızın Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerine göre yukarıda sayılan belgeleri düzenleyeceklerdir. Ancak bu kuruluşlar kullanacakları belgelerin üzerine "Vergi Usul Kanunu Yönetmelik Hükümlerine Tabi Değildir." ibaresini kaşe ile basacaklar veya matbaa baskısı ile belirteceklerdir.”



213 sayılı vergi usul kanunun 206 sıra nolu vergi usul kanunu genel tebliğine göre A bölümünün 3. Bendine göre kullanacakların belgelerde katma değer vergi mükellefiyeti nedeni ile verilen vergi sicil numarası altında parantez içerisinde “kurumlar vergisinden muaftır.” İbaresinin yer alması gerekir. Yine aynı tebliğin 6. Bendine göre kullanılacak belgelerin üzerine Vergi usul Kanunu Yönetmelik hükümlerine tabi değildir.” İbaresinin yazılması gerekir.

“3 - "Belge bastırmasında sakınca yoktur." ifadesini taşıyan yazıyı alan, kurumlar vergisinden muaf kurumların, belgelerini basacak matbaa işletmecileri, söz konusu belgelere yukarıda belirtilen sicil (hesap) numarasının altına parantez içinde matbaa baskısı ile "Kurumlar Vergisinden Muaftır." şerhi koyacaklardır. Noterlere onaylattırılacak bu tür belgelere ise söz konusu şerh, noter onayından önce mükelleflerce kaşe ile basılacaktır. “

“6 - Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmeliğin 13 ncü maddesinin (g) fıkrasında ve 164 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 3 ncü bölümünün son fıkrası sayılan kuruluşlar belgelerini; notere onaylatmadan veya anlaşmalı matbaalara bastırmadan Vergi Usul Kanunundaki bilgileri ve "Vergi Usul Kanunu Yönetmelik Hükümlerine Tabi Değildir." ifadesini taşıması şartıyla kullanabilmektedirler.“

Vergi usul kanunu 172. Maddesinin 3. Fıkrası gereği defter tutmak zorundadır.

“Aşağıda yazılı gerçek ve tüzel kişiler bu kanunun esaslarına göre defter tutmaya mecburdurlar:

:

3. İktisadi kamu müesseseleri; “

Kurumlar vergisine tabi olmadığı için Vergi usul kanunun 173. Maddesinin son fıkrası gereği defter tutmak zorundadır.

“Yukardaki istisna hükümlerinin gelir veya kurumlar vergilerinden muaf olmakla beraber diğer vergilerden birine tabi olan ve bu vergileri götürü usulde tespit edilmeyen mükelleflerin muaf olmadıkları vergiler için tutacakları defterlere şümulü yoktur.”

Vergi Usul Kanunun 177. Maddesinin 5. Fıkrası kapsamına girmediğinden yani kurumlar vergisinden muaf olduğu için, 178. Maddesinin 1. Fıkrası gereği işletme defteri tutması gerekir.

V.U.K 177. Maddenin 5. Fıkrası “5. Kurumlar Vergisine tabi olan diğer tüzel kişiler (Bunlardan işlerininin icabı bilanço esasına göre defter tutmalarına imkan veya lüzum görülmeyenlerin, işletme hesabına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilir.);”

Gelir Vergisi Kanunu Yönünden;

193 sayılı gelir vergisi kanunun 23. Maddesinin 5. Bendi gereği köy tüzel kişiliğine ait iktisadi müessesede çalışacak kişiden gelir vergisi kesintisi yapılmaz.

G.V.K 23. Madde (2361 sayılı Kanunun 17'nci maddesiyle değişen madde) Aşağıda yazılı ücretler Gelir Vergisi'nden istisna edilmiştir: 

5. Bendi “5. Köy muhtarları ile köylerin katip, korucu, imam, bekçi ve benzeri hizmetlilerine köy bütçesinden ödenen ücretler ile çiftçi mallarını koruma bekçilerinin ücretleri;”

Damga Vergisi Kanunu Yönünden,

488 sayılı damga vergisi kanunun İstisnalar başlıklı 9. Maddesinde belirtilen 2 sayılı tablodaki A bölümünün 1. bendi gereği damga vergisinden muaftır.

Katma Değer Vergisi Yönünden

3065 sayılı KDV Kanunu 17/4-h maddesinde sayılan teslim ve hizmetler haricinde kalan faaliyetlerinden dolayı 3065 sayılı K.D.V Kanunun 1. Maddesinin 3. Bendinin (g) alt bendi gereği katma değer vergisine tabidirler.

“g) Genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticarî, sınaî, ziraî ve meslekî nitelikteki teslim ve hizmetleri, “

3065 sayılı K.D.V Kanunun 19. Maddesinin 1. Bendi gereği kdv vergisi yönünden bir istisnanın olabilmesi için kdv kanununda bunun belirtilmesi gerekir.

“1. Diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümleri bu vergi bakımından geçersizdir. Katma değer vergisine ilişkin istisna ve muafiyetler ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir.” 

3065 sayılı KDV Kanunu 17/4-h maddesi gereğince, zirai amaçlı su teslimleri ile köy tüzel kişiliklerince köyde ikamet edenlere yapılan ticari amaçlı olmayan perakende içme suyu teslimleri, kamu kuruluşları, tarımsal kooperatifler ve çiftçi birliklerince yapılan arazi ıslahına ait hizmetlerin katma değer vergisinden istisna edilmiştir.





Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu Yönünden

Bilindiği üzere, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesine göre anılan Kanunun 5 ve 6 ncı maddelerinde belirtilen tarifelerde yer alan ve ilgili sicillerde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar motorlu taşıtlar vergisine tabi olup, Kanunun 4 üncü maddesinin (a) bendinde,

" Aşağıda yazılı motorlu taşıtlar vergiden müstesnadır.

a) Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyelerle köy tüzel kişiliklerince iktisap edilerek bu daire ve idareler adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar (Bu dairelere bağlı olup, ayrı tüzel kişiliği olan işletmeler ile özel kanunlarında malları Devlet malı sayılmış olan kuruluşların taşıtları hariç) "

hükmü bulunmaktadır.



SMMM Ahmet BARLAK

http://www.ahmetbarlak.com

ahmetbarlak3@hotmail.com


0193
GVK. Özelgeleri


T.C.
İSTANBUL VALİLİĞİ
İl Defterdarlığı Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü



TARİH

:

22.03.2004
SAYI

:

B.07.4.DEF.0.34.11-GVK-94/8
KONU

:

Köy Muhtarlığı adına bankadaki mevduatlarından tevkifat yapılıp yapılmayacağı Hk.

...
İLGİ: ... 03.2004 tarihli dilekçeniz.
İlgide kayıtlı dilekçenizde, ... Muhtarlığı adına bankada vadeli mevduat hesabı açtırmak istediğinizi ayrıca söz konusu hesaplardan köy muhtarı, katip, korucu, imam, bekçi ve benzeri hizmetlerde çalışıcak kişilere ücret ödemesi yapacağınızı belirterek bu kişilere yapılacak ücret ödemeleri ile bankalardaki mevduat hesaplarından elde edilecek faiz gelirlerinden gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı sorulmaktadır.
Bilindiği gibi, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinde;
"Aşağıda yazılı kurumların kazançları Kurumlar Vergisi’ne tabidir.
A. Sermaye şirketleri
B. Kooperatifler
C. İktisadi kamu müesseseleri
D. Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler
E. (3235 sayılı Kanunun 71. maddesi ile eklenen bent) İş ortaklıkları
Bu Kanunun tatbikatında sendikalar dernek, cemaatler vakıf hükmündedir.
Kurum kazancı Gelir Vergisi mevzuuna giren gelir unsurlarından terekküp eder"
hükmü yer almıştır.
Aynı Kanun’un 1. maddesinin © bendi ile iktisadi kamu müesseseleri Kurumlar Vergisi mükellefiyetine alınmış, 4. maddesi ile de devlete, özel idarelere, belediyelere ve diğer kamu idarelerine ve müesseselerine ait ve tabi olup, faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin, iktisadi kamu müessesesi olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, müstakil muhasebeleri ve kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği hükmü getirilmiştir.
Bu hükümlere göre, köy muhtarlıkları, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinde sayılan kurumlar arasında yer almaması nedeniyle Kurumlar vergisine tabi bulunmamaktadır.
Öte yandan 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun Ücretlerde Münferik İstisnaların açıklandığı 23. maddesinin 5. bendinde;
"Köy muntarları ile köylerin katip, korucu, imam, bekçi ve benzeri hizmetlilerine köy bütçesinden ödenen ücretler ile çiftçi mallarını koruma bekçilerinin ücretlerinin;
..."
gelir vergisinde istisna edildiği hükmü yer almıştır.
Ayrıca yine aynı Kanunun 94. maddesinin 8 ve 14 numaralı bentlerinde (4369 sayılı Kanunun 48. maddesiyle değişen ve 29.07.1998 tarihinden geçerli olan),
"Kanunla kurulan dernek ve vakıflar ile dernek ve vakıf olmamakla birlikte odalar, borsalar, meslek örgütleri ve bunların üst kuruluşları, siyasi partiler, emekli ve yardım sandıkları gibi vergi uygulamalarında dernek ve vakıf olarak kabul edilenler hariç, dernek ve vakıflar ile tam mükellef kurumlara ödenenler dahil"
mevduat hesaplarına yürütülen faizlerin ve repo gelirlerinin gelir vergisi tevkifatına tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
Yukarıdaki açıklamalara göre, Köy muhtarlığı tüzel kişiliği itibariyle kurumlar vergisi mükellefi olmayacaktır. Dolayısıyla bankalarda bulunan mevduatlarına tahakkuk eden faiz ve repo gelirleri üzerinden 193 sayılı Gelir vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin ilgili bentleri hükümlerine göre tevkifat yapılmaması gerekmektedir.
Ancak hesapların köy muhtarlığı adına değilde köy tüzel kişiliğineğ ait kurumlar vergisine tabi bir iktisadi işletme veya muhtar adına veya diğer bir gerçek kişi adına açılması halinde ise faiz ve repo gelirlerinden tevkifat yapılacaktır. Ayrıca Gelir vergisi Kanunu’nun 23/5. maddesinde sayılan kişilere köy bütçesinden ödenen ücretler gelir vergisinden istisna olup tevkifat yapılmayacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.


Yukarı Dön
İl özel idareleri, belediyeler ve köy tüzel kişilikleri adına kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar motorlu taşıtlar vergisinden istisnadır. Bu kurumlara bağlı işletmeler ve kurumlar ile özel kanunlarında malları devlet malı sayılan kuruluşların taşıtları motorlu taşıtlar vergisine tabidir.
Birden fazla mahalli idarenin bir araya gelmesi suretiyle oluşturulan, ayrı tüzel kişiliğe sahip mahalli idare birlikleri adına kayıt ve tescilli bulunan; otomobil, 4x4, motosiklet, minibüs, otobüs, kamyon, uçak, helikopter, yat, kotra v.b. taşıtlardan motorlu taşıtlar vergisi hesaplanacaktır.
T.C. MALİYE BAKANLIĞI
Gelir İdaresi Başkanlığı
TARİH: 06.11.2007
SAYI: B.07.1.GİB.0.02.61/6158-13/098255
KONU:
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ İÇ GENELGESİ SERİ NO: 2007/2
……VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlığımıza intikal eden olaylardan il özel idareleri, belediyeler ve köy tüzel kişilikleri tarafından, ayrı bir tüzel kişiliğe haiz olarak kurulan mahalli idare birlikleri (Köylere Hizmet Götürme Birliği, Sulama Birliği, Hayvan Islah Birliği v.b.) adına kayıt ve tescilli bulunan taşıtların motorlu taşıtlar vergisine tabi olup olmadıkları hakkında tereddüt oluştuğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesine göre anılan Kanunun 5 ve 6 ncı maddelerinde belirtilen tarifelerde yer alan ve ilgili sicillerde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar motorlu taşıtlar vergisine tabi olup, Kanunun 4 üncü maddesinin (a) bendinde,
" Aşağıda yazılı motorlu taşıtlar vergiden müstesnadır.

a) Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyelerle köy tüzel kişiliklerince iktisap edilerek bu daire ve idareler adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar (Bu dairelere bağlı olup, ayrı tüzel kişiliği olan işletmeler ile özel kanunlarında malları Devlet malı sayılmış olan kuruluşların taşıtları hariç) "
hükmü bulunmaktadır.
Anılan hüküm uyarınca söz konusu tarifelerde yer alan ve il özel idareleri, belediyeler ve köy tüzel kişilikleri adına kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar motorlu taşıtlar vergisinden istisna olup, bu dairelere bağlı olan ve ayrı tüzel kişiliği bulunan işletmeler ile özel kanunlarında malları Devlet malı sayılan kuruluşların taşıtları motorlu taşıtlar vergisine tabi bulunmaktadır.
Buna göre, birden fazla mahalli idarenin bir araya gelmesi suretiyle oluşturulan, ayrı tüzel kişiliğe sahip mahalli idare birlikleri adına kayıt ve tescilli bulunan ve 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5 ve 6 ncı maddelerinde belirtilen tarifelerde yer alan taşıtlardan dolayı söz konusu birlikler hakkında motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyetinin tesis edilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve gereğinin yapılan açıklamalara göre ifasını rica ederim.
Mehmet Akif Ulusoy
Gelir İdaresi Başkanı

Ali İhsan Özgür Çilingir, Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavir



Yukarı Dön
T.C.
BURSA VALİLİĞİ
Defterdarlık Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
TARİH : 31.01.2005
SAYI : B.07.4.DEF.0.16.11/GVK:190-05-17
KONU : Köy tüzel kişiliğinden kiralanan
tarla için gelir vergisi tevkifatı
yapılıp yapılmayacağı hk.

…… TİC.LTD.ŞTİ.
İlgi : ….. tarihli dilekçeniz.

İlgide kayıtlı dilekçenizden, mülkiyeti … Köyü tüzel kişiliğine ait tarlayı kiraladığınızdan bahisle, yapılacak kira ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı hususunda bilgi talebinde bulunduğunuz anlaşılmıştır.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde kurumlar vergisi mükellefleri; sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu müesseseleri, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler, iş ortaklıkları olarak belirlenmiştir.
Aynı Kanunun 4’üncü maddesinde de; Devlete, özel idarelere, belediyelere ve diğer kamu idare ve müesseselerine ait veya tabi olup, faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin iktisadi kamu müessesesi olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, müstakil muhasebeleri ile kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre, köy tüzel kişiliği, Kurumlar Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde sayılan kurumlar arasında yer almaması nedeniyle kurumlar vergisine tabi bulunmamaktadır.
Diğer taraftan; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Vergi Tevkifatı” başlıklı 94’üncü maddesinde; kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları; maddenin 5/a bendinde de 70’inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
11.03.1995 tarih ve 22224 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 50 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin V/C bölümünün 3’üncü maddesinin son fıkrasında, Devlete, özel idarelere, belediye ve köylere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında anılan kamu kurumlarına yapılan kira ödemelerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacağı açıklanmıştır.
Bu durumda, kiralanan gayrimenkul mülkiyetinin, … Köyü tüzel kişiliğine ait olduğu anlaşıldığından, şirketinizce, köy tüzel kişiliği adına yapılacak kira ödemelerinden yukarıda yapılan açıklamalar uyarınca gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.


Yukarı Dön
Başlık:

Köy tüzel kişiliğince gerçekleştirilen kömür satış faaliyetleri, köy tüzel kişiliğinin devamlı olarak faaliyette bulunmamasından ötürü kömür satışlarının ticari faaliyet olarak değerlendirilmesi mümkün olmadığından bu teslimler üzerinden katma değer vergisi de hesaplanmayacaktır.
Tarih:

14/4/2004
Sayı:

B.07.0.GEL.0.55 / 5501 - 2837 / 16284


T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü

SAYI : B.07.0.GEL.0.55 / 5501 - 2837
KÜTAHYA VALİLİĞİ
(Defterdarlık : Gelir Müdürlüğü)
İLGİ: 09.10.2003 tarih ve B.07.4.DEF.0.43.10-VUK/3458 sayılı yazınız.
İlgi yazınız ekini teşkil eden ............... müracaatı üzerine Defterdarlığınızca tayin olunan 07.10.2003 gün ve B.07.4.DEF.0.43.10-VUK/3445 sayılı özelgeniz incelenmiş ve aşağıdaki açıklamanın yapılması gerekli görülmüştür.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinin © bendi ile iktisadi kamu müesseseleri kurumlar vergisi mükellefiyetine alınmış, aynı kanununun 4. maddesinde de Devlete, özel idarelere, belediyelere ve diğer kamu idarelerine ve müesseselerine ait ve tabi olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmeler iktisadi kamu müesseseleri olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, müstakil muhasebeleri ve kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmaması mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Bu hükümler uyarınca, bir iktisadi kamu müessesesinin varlığından söz edilebilmesi için;

- Müessesenin Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu idare ve
müesseselerine ait olması,
- Sermaye şirketi veya kooperatif şeklinde kurulmamış olması,
- Ticari, sınai ve zirai alanda devamlı olarak faaliyette bulunulması

gerekmektedir.
47 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde, iktisadi işletmenin tanımı içerisinde yer alan ve devamlı olarak yapılan ticari, sınai veya zirai faaliyetten söz edilebilmesi icin bir işletmenin tedavül ekonomisine katılması, başka bir ifade ile işletmede üretilen malların veya verilen hizmetlerin bir bedel karşılığı satılmış olması gerektiği, aksi halde, diğer unsurlar var olsa dahi bir iktisadi işletmenin varlığından söz edilemeyeceği açıklanmıştır.
Bu nedenle, ..................... köy tüzel kişiliğinin devamlı olarak faaliyette bulunmamasından ötürü kömür satışlarının ticari faaliyet olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.
Diğer taraftan, adı geçen köy tüzel kişiliğince gerçekleştirilen kömür satış faaliyetleri 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceğinden bu teslimler üzerinden katma değer vergisi de hesaplanmayacaktır.
Bilgi edinilmesini ve söz konusu muktezanın yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda yeniden düzenlenerek adı geçen Müdürlüğe tebliğini rica ederim.
Formun Altı

 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir ve Kurumlar Vergileri Müdürlüğü




SAYI : B.07.1.GİB.4.07.16.01/GVK.ÖZ.06.67

KONU : Köy tüzel kişiliğine ait minibüsün yolcu taşıma karşılığı almış olduğu ücretin belge düzeni ve hususi araçların köy işlerindekullanılması durumunda elde edilen kazancın vergilendirilmesi.

İLGİ : .... tarihli dilekçeniz


İlgide kayıtlı yazınızda dairenize verilen ihbar dilekçesi ve ekleri gönderilmiş olup, dilekçede bahsedilen konu hakkında görüşümüz sorulmaktadır.

Bilindiği üzere; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Ticari Kazancın Tarifi” başlıklı 37. maddesinde; “Her türlü tircari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.

...............

Ticari kazanç, Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve bu Kanunda yazılı gerçek (Bilanço veya işletme hesabı esası) veya (4369 sayılı Kanunun 81/C-2 maddesiyle değiştirilen ve 1.1.1999 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ibare) basit usullere göre tespit edilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre; elde edilen kazançlar dolayısıyla; 47 ve 48 maddelerde yazılı şartları topluca haiz olanların ticari kazançları basit usulde tespit olunacağı, haiz olmayanların ise gerçek usulde vergiye tabi olmaları gerekmektedir.

Şu kadar ki; belirtilen faaliyetleri mütad hale getirmeksizin arasıra yapanların Gelir Vergisi Kanununun 82’nci maddesinin birinci fıkrasının bir numaralı bendi uyarınca (maddenin ikinci fıkrası hükmü de dikkate alınmak suretiyle) vergilendirilmeleri gerekmektedir.

İlgide kayıtlı yazınız ile mükellefiyet kayıtları bulunmadığı bildirilen kişilerin durumlarının yukarıda yapılan açıklamalara göre değerlendirilerek mükellefiyet kayıtlarının yapılması gerekmektedir.

Diğer taraftan; 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1’inci maddesinin © bendi ile iktisadi kamu müesseseleri kurumlar vergisi mükellefiyetine alınmıştır. Aynı Kanunun 4’üncü maddesinde; Devlete, özel idarelere, belediyelere ve diğer kamu idarelerine ve müesseselerine ait ve tabi olup faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci maddenin (A) ve (B) işaretli bentleri haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin iktisadi kamu müessesesi olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, müstakil muhasebeleri ve kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmaması mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği açıklanmıştır.

Köy Tüzel kişiliğinin otobüs işletmesi bir iktisadi işletmeyi oluşturmaktadır. Dolayısıyla bu iktisadi işletmenin kurumlar vergisi mükellefi olması gerekmektedir.

Ancak, aynı Kanunun 7’inci maddesinin 12 numaralı bendi ile köylerin köybirliklerinin bağlı oldukları il sınırları içerisindeki yolcu taşıma işletmeleri kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur.

Öte yandan; taşıma işlerinde kullanılan araçların köy tüzel kişiliği ile araç sahibi arasında kira anlaşması yapılarak kullanılması durumunda elde edilen gelirin gayrimenkul sermaye iradı olarak vergilendirilmesi, kira anlaşması yapılmadan kullanılması durumunda da araç sahibinin ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini ve dilekçede bahsedilen hususların yukarıda yapılan açıklamalara göre değerlendirilmesini rica ederim.