30.04.2015, 16:14
İMZA YETKİLİSİ OLARAK ÇALIŞILAN SÜRELER STAJ SÜRESİNDEN NASIL SAYDIRILIR?
1. GİRİŞ
Bilindiği üzere 26.7.2008 günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5786 sayılı “Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 3568 sayılı kanunda önemli değişiklikler yapılmıştır.
Bu kanun ile birlikte; Serbest Muhasebeci unvanı ile sınavsız SMMM olabilme olanağı kaldırılmış, staj süresi 2 yıldan 3 yıla çıkarılmış, stajdan sayılan süreler ile oda organlarının seçilme şartları ve görev sürelerinde önemli değişiklikler yapılmıştır.
Stajdan sayılan sürelerde yapılan düzenlemeler ile; önceden imza yetkili olarak meslekte geçen süreler stajdan sayılmakta iken ilgili kanunun yürürlük tarihinden itibaren stajda geçen sürelerden sayılması imkanı ortadan kaldırılmıştır. Söz konusu uygulama geniş bir kitleyi etkileyerek mağdur etmiştir. Bu yazımızda imza yetkilisi olarak meslekte geçen sürelerin staj süresinden sayılıp sayılamayacağının ilgili mevzuat ve bu konuda verilmiş yargı kararı çerçevesinde incelemeye çalışacağız.
2. İMZA YETKİLİSİ OLARAK GEÇEN SÜRELER
3568 sayılı “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu”nun “Stajdan Sayılan Süreler” başlıklı 6. maddesinin (ı) bendi şu şekilde düzenlenmiştir;
“Kamu kuruluşlarının veya bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerde geçen süreleri ile bu birimlerde görev yapan serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirlerin gözetim ve denetiminde bunların sayısını geçmemek üzere, oda nezdinde staj dosyası açtırmış ve staja başlama sınavını kazanmış olan aday meslek mensuplarının staja başlama sınavını kazandıkları tarihten itibaren, staj koşullarını yerine getirmeleri halinde bu hizmetlerde geçen süreleri,”
Madde hükmünden de anlaşıldığı üzere Kanun Koyucu maddeyi staja konu meslek mensubu adayları açısından 2 ayrı grupta ve 2 kısım halinde düzenlemiştir. Şöyle ki;
1. Kamu kuruluşlarının veya bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerde geçen süreleri
2. Bu birimlerde görev yapan serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirlerin gözetim ve denetiminde bunların sayısını geçmemek üzere, oda nezdinde staj dosyası açtırmış ve staja başlama sınavını kazanmış olan aday meslek mensuplarının staja başlama sınavını kazandıkları tarihten itibaren, staj koşullarını yerine getirmeleri halinde bu hizmetlerde geçen süreleri,
Birinci kısımda sadece imza yetkilisi olmanın yeterli olduğu ayrıca staja başlama sınavını kazanma şartının aranmadığı açık bir şekilde anlaşılmaktadır.
İkinci kısımda ise staj dosyasının açtırılıp staja başlama sınavının kazanılmış olması halinde muhasebenin sevk ve idaresinden sorumlu bulunan ve bağımlı olarak çalışan SMMM veya YMM’lerin yanında geçen çalışma sürelerinin stajdan sayılacağı belirtilmektedir.
3. KANUNDAN ÖNCEKİ UYGULAMA
Kanun değişmeden önceki uygulamada; imza yetkili olarak çalışılan sürelerin staj süresinden sayılması mümkün bulunmaktaydı. Yani staja başlama sınavını kazananlar geçmişte imza yetkilisi olarak geçirdikleri süreleri staj süresinden düşebilmekteydi.
Söz konusu kanunun değişmeden önceki hali şu şekildeydi;
“Madde 6- Aşağıda belirtilen hizmetlerde geçen süreler, staj amacıyla serbest muhasebeci malî müşavir veya yeminli mali müşavir yanında çalışılmış süre olarak kabul edilir.
a) Kanunları uyarınca vergi incelemesine yetkili olarak çalışanların bu yetkiyi aldıktan sonra kamu hizmetinde geçen süreleri.
b) Kamu kuruluşlarının veya bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya malî denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerinde geçen süreleri.
c) Bu Kanunun 5 inci maddesinin (A/a) bendinde sayılan konularda öğretim üyesi veya görevlisi olarak çalışanların bu görevlerde geçen süreleri.”
Görüldüğü üzere 3568 sayılı kanunun 6.maddesinin değişmeden önce (b) bendindeki düzenleme ile yeni halinin (ı) bendi arasında “ imza yetkisini haiz muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden sorumlu bulunanların” staja başlama ve bu hizmetlerin staj süresinden sayılması gibi hükümlerinde bir değişiklik bulunmamaktadır.
4. TÜRMOB'UN OLAYA BAKIŞI
TURMOB kanun değiştikten sonra söz konusu sürelerin stajdan sayılmasının mümkün bulunmadığını ileri sürmektedir. Dayanak olarak ta 6. Maddenin 1. Fıkrasındaki ;
“Staja başlayabilmek için staja giriş sınavını kazanmak ve Birlik tarafından kurulan Temel Eğitim ve Staj Merkezinin eğitim programını tamamlayıp başarılı olmak şarttır.”
Hükmünü göstermektedir.
Aynı zamanda 6. Maddenin (ı) bendinde belirtilen çalışma sürelerinin stajdan sayılabilmesi için staja başlama sınavını kazandıktan sonra yapılması gerektiğini ileri sürmektedir.
5. YARGININ GÖRÜŞÜ
Ankara 14. Bölge İdare Mahkemesi bu konu hakkında verdiği bir kararında, imza yetkilisi olarak geçen sürelerin staj süresinden sayılacağı yönünde görüş bildirmiş bulunmaktadır.
Karar özetle şu şekildedir;
“Anılan kanunun 6. Maddesinde yer alan stajdan sayılan sürelerin bir bütün olarak incelenmesinden, stajdan sayılan sürelerin, staja başlamadan önce bulunulan görevlerde geçen hizmet ve çalışma sürelerinin olduğu anlaşılmaktadır. Bu madde ile staja başlamadan önce maddede belirtilen hizmetlerde bulunanlar ile bu hizmetlerde bulunmayanlar arasında fark yaratmak için stajdan önce bulunulan görevlerin stajdan sayılarak ilgililerin stajdan muaf tutulması veya yaptığı hizmetler kadar staj süresinin kısaltılması amaçlanmıştır.
Dolayısıyla staja başlamadan önce bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerinde geçen sürelerinin stajdan sayılması gerekmektedir.”
6. SONUÇ
İlgili kanundan da açık bir şekilde anlaşılacağı Kanun Koyucu maddeyi staja konu meslek mensubu adayları açısından 2 ayrı grupta ve 2 kısım halinde düzenlemiştir. Buna göre;
“Birinci derece imza yetkilisi olarak muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden sorumlu bulunanların, staja başlamadan önce bu hizmetlerde geçen sürelerinin staj süresinden sayılacağı,
Söz konusu birimlerde görev yapan serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirlerin gözetim ve denetiminde bunların sayısını geçmemek üzere çalışan adayların, staja başlama sınavını kazandıkları tarihten itibaren bu hizmetlerde geçen sürelerinin staj süresi olarak kabul edileceği,
Belirtilmektedir.
Yani birinci kısımda sadece imza yetkilisi olmanın yeterli olduğu ayrıca staja başlama sınavını kazanma şartının aranmadığı açık bir şekilde anlaşılmaktadır.
Kaynak:MuhasebeTR
1. GİRİŞ
Bilindiği üzere 26.7.2008 günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5786 sayılı “Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 3568 sayılı kanunda önemli değişiklikler yapılmıştır.
Bu kanun ile birlikte; Serbest Muhasebeci unvanı ile sınavsız SMMM olabilme olanağı kaldırılmış, staj süresi 2 yıldan 3 yıla çıkarılmış, stajdan sayılan süreler ile oda organlarının seçilme şartları ve görev sürelerinde önemli değişiklikler yapılmıştır.
Stajdan sayılan sürelerde yapılan düzenlemeler ile; önceden imza yetkili olarak meslekte geçen süreler stajdan sayılmakta iken ilgili kanunun yürürlük tarihinden itibaren stajda geçen sürelerden sayılması imkanı ortadan kaldırılmıştır. Söz konusu uygulama geniş bir kitleyi etkileyerek mağdur etmiştir. Bu yazımızda imza yetkilisi olarak meslekte geçen sürelerin staj süresinden sayılıp sayılamayacağının ilgili mevzuat ve bu konuda verilmiş yargı kararı çerçevesinde incelemeye çalışacağız.
2. İMZA YETKİLİSİ OLARAK GEÇEN SÜRELER
3568 sayılı “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu”nun “Stajdan Sayılan Süreler” başlıklı 6. maddesinin (ı) bendi şu şekilde düzenlenmiştir;
“Kamu kuruluşlarının veya bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerde geçen süreleri ile bu birimlerde görev yapan serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirlerin gözetim ve denetiminde bunların sayısını geçmemek üzere, oda nezdinde staj dosyası açtırmış ve staja başlama sınavını kazanmış olan aday meslek mensuplarının staja başlama sınavını kazandıkları tarihten itibaren, staj koşullarını yerine getirmeleri halinde bu hizmetlerde geçen süreleri,”
Madde hükmünden de anlaşıldığı üzere Kanun Koyucu maddeyi staja konu meslek mensubu adayları açısından 2 ayrı grupta ve 2 kısım halinde düzenlemiştir. Şöyle ki;
1. Kamu kuruluşlarının veya bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerde geçen süreleri
2. Bu birimlerde görev yapan serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirlerin gözetim ve denetiminde bunların sayısını geçmemek üzere, oda nezdinde staj dosyası açtırmış ve staja başlama sınavını kazanmış olan aday meslek mensuplarının staja başlama sınavını kazandıkları tarihten itibaren, staj koşullarını yerine getirmeleri halinde bu hizmetlerde geçen süreleri,
Birinci kısımda sadece imza yetkilisi olmanın yeterli olduğu ayrıca staja başlama sınavını kazanma şartının aranmadığı açık bir şekilde anlaşılmaktadır.
İkinci kısımda ise staj dosyasının açtırılıp staja başlama sınavının kazanılmış olması halinde muhasebenin sevk ve idaresinden sorumlu bulunan ve bağımlı olarak çalışan SMMM veya YMM’lerin yanında geçen çalışma sürelerinin stajdan sayılacağı belirtilmektedir.
3. KANUNDAN ÖNCEKİ UYGULAMA
Kanun değişmeden önceki uygulamada; imza yetkili olarak çalışılan sürelerin staj süresinden sayılması mümkün bulunmaktaydı. Yani staja başlama sınavını kazananlar geçmişte imza yetkilisi olarak geçirdikleri süreleri staj süresinden düşebilmekteydi.
Söz konusu kanunun değişmeden önceki hali şu şekildeydi;
“Madde 6- Aşağıda belirtilen hizmetlerde geçen süreler, staj amacıyla serbest muhasebeci malî müşavir veya yeminli mali müşavir yanında çalışılmış süre olarak kabul edilir.
a) Kanunları uyarınca vergi incelemesine yetkili olarak çalışanların bu yetkiyi aldıktan sonra kamu hizmetinde geçen süreleri.
b) Kamu kuruluşlarının veya bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya malî denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerinde geçen süreleri.
c) Bu Kanunun 5 inci maddesinin (A/a) bendinde sayılan konularda öğretim üyesi veya görevlisi olarak çalışanların bu görevlerde geçen süreleri.”
Görüldüğü üzere 3568 sayılı kanunun 6.maddesinin değişmeden önce (b) bendindeki düzenleme ile yeni halinin (ı) bendi arasında “ imza yetkisini haiz muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden sorumlu bulunanların” staja başlama ve bu hizmetlerin staj süresinden sayılması gibi hükümlerinde bir değişiklik bulunmamaktadır.
4. TÜRMOB'UN OLAYA BAKIŞI
TURMOB kanun değiştikten sonra söz konusu sürelerin stajdan sayılmasının mümkün bulunmadığını ileri sürmektedir. Dayanak olarak ta 6. Maddenin 1. Fıkrasındaki ;
“Staja başlayabilmek için staja giriş sınavını kazanmak ve Birlik tarafından kurulan Temel Eğitim ve Staj Merkezinin eğitim programını tamamlayıp başarılı olmak şarttır.”
Hükmünü göstermektedir.
Aynı zamanda 6. Maddenin (ı) bendinde belirtilen çalışma sürelerinin stajdan sayılabilmesi için staja başlama sınavını kazandıktan sonra yapılması gerektiğini ileri sürmektedir.
5. YARGININ GÖRÜŞÜ
Ankara 14. Bölge İdare Mahkemesi bu konu hakkında verdiği bir kararında, imza yetkilisi olarak geçen sürelerin staj süresinden sayılacağı yönünde görüş bildirmiş bulunmaktadır.
Karar özetle şu şekildedir;
“Anılan kanunun 6. Maddesinde yer alan stajdan sayılan sürelerin bir bütün olarak incelenmesinden, stajdan sayılan sürelerin, staja başlamadan önce bulunulan görevlerde geçen hizmet ve çalışma sürelerinin olduğu anlaşılmaktadır. Bu madde ile staja başlamadan önce maddede belirtilen hizmetlerde bulunanlar ile bu hizmetlerde bulunmayanlar arasında fark yaratmak için stajdan önce bulunulan görevlerin stajdan sayılarak ilgililerin stajdan muaf tutulması veya yaptığı hizmetler kadar staj süresinin kısaltılması amaçlanmıştır.
Dolayısıyla staja başlamadan önce bilanço esasında defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerinde geçen sürelerinin stajdan sayılması gerekmektedir.”
6. SONUÇ
İlgili kanundan da açık bir şekilde anlaşılacağı Kanun Koyucu maddeyi staja konu meslek mensubu adayları açısından 2 ayrı grupta ve 2 kısım halinde düzenlemiştir. Buna göre;
“Birinci derece imza yetkilisi olarak muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden sorumlu bulunanların, staja başlamadan önce bu hizmetlerde geçen sürelerinin staj süresinden sayılacağı,
Söz konusu birimlerde görev yapan serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirlerin gözetim ve denetiminde bunların sayısını geçmemek üzere çalışan adayların, staja başlama sınavını kazandıkları tarihten itibaren bu hizmetlerde geçen sürelerinin staj süresi olarak kabul edileceği,
Belirtilmektedir.
Yani birinci kısımda sadece imza yetkilisi olmanın yeterli olduğu ayrıca staja başlama sınavını kazanma şartının aranmadığı açık bir şekilde anlaşılmaktadır.
Kaynak:MuhasebeTR