AHMET BARLAK MUHASEBE FORUMU

Ali Rıza Akbulut
Yeminli Mali Müşavir
E. Baş Hesap Uzmanı
Referans Bağımsız Denetim ve Danışmanlık A.Ş.   
Nakit Sermaye Artışına Teşvik       

Tarih: 13.05.2015 

Kurumlar Vergisi Kanununun 10. maddesine; 07.04.2015 tarih ve 29319 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6637 sayılı Kanunun 8. maddesi ile eklenen ı bendi, sermaye şirketlerinin dış kaynak yerine öz kaynak kullanmalarını özendirmek amacıyla nakit sermaye artışlarına vergi teşvikini öngörmektedir. 

Leasing şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, varlık kiralama şirketleri gibi finans sektöründe çalışan şirketler ile bankacılık ve sigorta sektöründe faaliyet gösteren şirketler, kamu iktisadi teşebbüsleri ve gerçek kişiler bu teşvik kapsamı dışında bırakılmış olup, sadece Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş bulunan veya yeni kurulacak olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler yararlanacaktır.

Uygulama 01.07.2015 tarihinde ve bu tarihten sonra yapılacak nakit sermaye artırışları için geçerli olacaktır. Yapılacak sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescilinin, anılan tarihten yıl sonuna kadar yapılması halinde, söz konusu uygulamadan 2015 hesap döneminin geriye kalan kısmı için yararlanılacaktır.
Sermaye şirketlerinin, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarında yapılacak nakit sermaye artış tutarları üzerinden, ilgili yılda TCMB tarafından en son açıklanan bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak hesaplama yapılacaktır. Hesaplama sonucu bulunan tutarın % 50si, ilgili hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahından indirilecek tutar olarak dikkate alınacaktır.

Bankalarca açılan ticari kredilere uygulanan yıllık ortalama faiz oranı verilerine TC Merkez Bankası sitesinin (http://www.tcmb.gov.tr) Genel İstatistikler bölümünden ulaşılabilmektedir.
Yeni kurulan sermaye şirketlerinde söz konusu hesaplama, ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden yapılacaktır. Ayrıca, yapılan hesaplama sırasında, nakdi sermayenin ödendiği ay kesri tam sayılmak suretiyle, hesap döneminin sonuna kadar kalan ay süresi dikkate alınarak, kıst hesaplama yapılacaktır.

Bu çerçevede, uygulamadan yararlanmakta herhangi bir süre sınırı olmadığı gibi, faydalanacak tutara ilişkin bir üst sınır da bulunmamaktadır. Matrahın yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde indirim konusu yapılamayan tutarlar, sonraki hesap dönemlerine devredecektir. Dolayısıyla, indirim hakkının kaybolması söz konusu olmayacaktır.

Ancak, sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması halinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.

Örnek: XYZ AŞ 2015 yılı Temmuz ayında sermayesini 500.000 TL tutarında nakden artırım kararı almış ve 27 Temmuz 2015 tarihi itibarıyla sermaye artırım işlemlerini tamamlamıştır. Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranını % 14 varsayalım. (son olarak 24.04.2015 tarihinde TCMB tarafından % 13,28 olarak açıklanmıştır) Bu durumda, 2015 hesap dönemine ilişkin olarak kurum kazancından indirim konusu yapılacak tutar şu şekilde hesaplanacaktır.
Matrahtan İndirilecek Tutar = 
Nakden Artırılan Sermaye x Faiz Oranı x Süre x İndirim Oranı = 500.000 x 0,14 x (6/12) x 0,50
= 17.500 TL
Bu hesaplamalara göre XYZ AŞnin, 2015 Yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde matrahtan indirim konusu yapılacak tutar 17.500 TL olacaktır.

KAYNAK: http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/alirizaakbulut/074/
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz)  

5520 sk. Madde 10-ı

(6637 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle eklenen bent. Yürürlük; 1.07.2015)ı) Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı" dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50'si.

Bu indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanılır. Sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.

Bu bent hükümlerine göre hesaplanacak indirim tutarı, nakdi sermayenin ödendiği ay kesri tam ay sayılmak suretiyle hesap döneminin kalan ay süresi kadar hesaplanır. Matrahın yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde indirim konusu yapılamayan tutarlar, sonraki hesap dönemlerine devreder. Bu bendin uygulanmasında sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklananlar dâhil olmak üzere, sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından veya bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan ya da ortaklar veya bu Kanunun 12 nci maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımları, indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.

Bu bentte yer alan oranı, şirketlerin aktif büyüklükleri, ortaklarının hukuki niteliği, çalışan personel sayıları ve yıllık net satış hasılatlarına göre veya sermayenin kullanıldığı yatırımdan elde edilen gelirlerin kurumun esas faaliyeti kapsamında olmayan faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşmasına göre ya da sermayenin kullanıldığı yatırımların teşvik belgeli olup olmadığına veyahut makine ve teçhizat veya arsa ve arazi yatırımları için sermayenin kullanıldığı alanlar itibarıyla ya da bölgeler, sektörler ve iş kolları itibarıyla ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye veya %100'e kadar artırmaya; halka açık sermaye şirketleri için halka açıklık oranına göre %150'ye kadar farklı uygulatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

(2) Bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas alınır.

(3) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûlleri belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

 

 

 

26/6/2015 TARİHLİ VE 2015/7910 SAYILI KARARNAMENİN EKİ KARAR

MADDE 1- (1) 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi uyarınca uygulanacak indirim oranı %50 olarak belirlenmiştir.

(2)   Birinci fıkrada belirlenen orana;

a)      Payları borsada işlem gören halka açık sermaye şirketlerinden, indirimden yararlanılan yılın son günü itibarıyla, Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdinde borsada işlem görebilir nitelikte pay olarak izlenen payların nominal tutarının ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermayeye oranı;

1)     %50 ve daha az olanlar için 25 puan,

2)     %50’nin üzerinde olanlar için 50 puan,

b)     Nakdi olarak artırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli üretim ve sanayi tesisleri ile bu tesislere ait makine ve teçhizat yatırımlarında ve/veya bu tesislerin inşasına tahsis edilen arsa ve arazi yatırımlarında kullanılması durumunda, yatırım teşvik belgesinde yer alan sabit yatırım tutarı ile sınırlı olmak üzere 25 puan,

ilave edilmek suretiyle söz konusu indirim uygulanır.

(3)   5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi uyarınca uygulanacak indirim oranı;

a)      Gelirlerinin %25 veya fazlası şirket faaliyeti ile orantılı sermaye, organizasyon ve personel istihdamı suretiyle yürütülen ticarî, ziraî veya serbest meslek faaliyeti dışındaki faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşan sermaye şirketleri için %0,

b)     Aktif toplamının %50 veya daha fazlası bağlı menkul kıymetler, bağlı ortaklıklar ve iştirak paylarından oluşan sermaye şirketleri için %0,

c)      Artırılan nakdi sermayenin başka şirketlere sermaye olarak konulan veya kredi olarak kullandırılan kısmına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere %0,

ç) Arsa ve arazi yatırımı yapan sermaye şirketlerinde arsa ve arazi yatırımına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere %0,

d)     9/3/2015 tarihinden, 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin yürürlüğe girdiği 1/7/2015 tarihine kadar olan dönemde, sermaye azaltımma gidilmiş olması halinde, azaltılan sermaye tutarına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere %0,

olarak uygulanır.

(4)   Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri, 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde düzenlenen indirimden yararlanamaz.

(5)   Sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklananlar dâhil olmak üzere, sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından veya bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan ya da ortaklar veya 5520 sayılı Kanunun 12 nci maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımları indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.

MADDE 2- (1) Bu Karar 1/7/2015 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3- (1) Bu Karar hükümlerini Maliye Bakam yürütür.

 

 

nakit sermaye artışına ilişkin tebliğ

1 SERİ NO.LU KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ TASLAĞI (SERİ NO: 9)


http://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/mevzuatek/eski/kvktebligtaslak02092015.pdf