4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 10 uncu maddesinde belirtilen destek unsurlarından faydalanmak için;
1. Sigortalı Yönünden;
a) 1.3.2011 ila
31.12.2015 31.12.2020 (UZATILTI) ---
31.12.2023 ----
31.12.2025 UZATILDI tarihleri arasında işe alınmış olması,
b) 18 yaşından büyük olması, (Erkek olması halinde, işe giriş tarihi itibariyle 18 ila 29 yaş aralığında ya da 29 yaşından büyük olup olmadığı)
c) İşe alındığı tarihten önceki altı aylık dönemde Kurumumuza verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı olmaması,
d) Fiilen çalışması,
2. İşyeri Yönünden;
a) Özel sektör işverenlerine ait olması,
b) Sigortalının, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması,
c) Yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması,
d) Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Kurumumuza verilmesi,
e) Tahakkuk eden sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi
f) Şartlarının birlikte gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
Ayrıca, işe giriş tarihi itibariyle veya çalışmakta iken; mesleki yeterlilik belgesine sahip olup olmadığı, mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi bitirip bitirmediği, Türkiye İş Kurumunca düzenlenen iş gücü yetiştirme kursunu bitirmiş olup olmadığı, işe alındığı işyerinde mesleki yeterlik veya mesleki ve teknik öğretim ya da İşkur kurs belgesinde belirtilen mesleklerde ya da alanlarda çalıştırılıp çalıştırılmadığı,
Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olup olmadığı hususları destekten yararlanma süresini etkileyen şartlardır.
DESTEK UNSURLARINDAN FAYDALANABİLECEK SÜRE;
1.3.2011 ila 31.12.2015 tarihleri arasında işe alınan 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadın sigortalılardan, işe giriş tarihi itibariyle;
Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olup belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan, ancak Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olmayanlardan dolayı, 48 ay süreyle,
Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olup belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan ve ayrıca Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, 54 ay süreyle,
Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirip belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan, ancak Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olmayanlardan dolayı, 36 ay süreyle,
Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirip mesleği ile ilgili alanda çalıştırılan ve Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, 42 ay süreyle,
Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olmayan, mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirmeyen ve Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz de olmayanlardan dolayı, 24 ay süreyle,
Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olmayan, mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirmeyen, ancak Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, 30 ay süreyle yararlanılabilecektir.
29 yaşından büyük erkek sigortalılar yönünden ise,
4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi işveren hissesi desteğinden 1.3.2011 ila 31.12.2015 tarihleri arasında işe alınan 29 yaşından büyük erkek sigortalılardan, işe giriş tarihi itibariyle;
Mesleki yeterlik belgesi sahibi veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitiren ve belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan, ancak Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olmayanlardan dolayı, 24 ay süreyle,
Mesleki yeterlik belgesi sahibi veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitiren, mesleği ile ilgili alanda çalıştırılan ve Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olanlardan dolayı, 30 ay süreyle,
Mesleki yeterlik belgesi almamış veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca işgücü yetiştirme kursunu bitirmemiş, ancak Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olanlardan dolayı 6 ay süreyle, yararlanılabilecektir.
Ayrıca; sigorta primi işveren hissesi desteğinden, belge veya öğrenim durumu haricindeki diğer şartları sağlamış olması nedeniyle yararlanılmakta olan sigortalının, 1.3.2011 ila 31.12.2015 tarihleri arasında olmak kaydıyla çalışmakta iken mesleki yeterlik belgesi alması veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi bitirmesi durumunda, belge veya öğrenim durumu ile ilgili şartın çalışmakta iken sağlanmış olması nedeniyle söz konusu sigortalıdan dolayı bahse konu destekten mevcut yararlanma süresine ilave olarak 12 ay süreyle daha yararlanılabilecektir.
DESTEKTEN FAYDALANAMAYACAK SİGORTALI VE İŞYERLERİ;
Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar, aday çırak, çırak ve öğrenciler, harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı kanunlara göre vazife malullüğü aylığı alanlardan yalnızca kısa vadeli sigorta kollarına tabi olanlar, yalnızca işsizlik sigortasına tabi olanlar, yurt dışında çalışanlar, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular, Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerler ve iş kaybı tazminatı alanlar hakkında faydalanılamaz. Ayrıca, Genel Bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklara ait işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alım ve yapım işleri, 4734 sayılı kanundan istisna olan alım ve yapım işleri ile uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işlerinde/işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı, yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Teşvik kapsamına giren sigortalıların prime esas kazançları üzerinden tahakkuk eden sigorta primlerinin işveren hissesine ait kısmı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır. Buna göre, destek unsurundan faydalanan sigortalılardan dolayı anılan maddede öngörülen indirimden yararlanılması sırasında, önceki teşvik unsurlarındaki gibi (4447 sayılı Kanunun geçici 7. ve 9. Maddeleri) bu sigortalıların kazançlarının prime esas kazanç alt sınırını aşıp aşmadığı üzerinde durulmayacaktır.
Sonuç olarak, işverenlerimizin bu teşvik unsurlarından faydalanması için yapması gereken başlıca işlemler; 01.03.2011 tarihinden sonra işe aldıkları sigortalıların
http://www.sgk.gov.tr web adresinde e-bildirge sistemindeki sorgulama ekranından destek kriterlerine uyup uymadıklarını incelemektir. Sonrasında işe alınan ve kriterleri uyan sigortalıların işe alındığı tarihten önceki 6 aylık süredeki işyerinin ortalama sigortalı sayısının üzerinde olduğu dönemlerde teşvikten faydalandırılması gerekmektedir. Yani destek kriterlerine uygun bir sigortalının işe alındığı tarihten önceki 6 aylık süredeki o işyerinin ortalaması “50” ise, bu teşvikten faydalanacağı 24 ay boyunca sadece sigortalı sayısı 50’nin üzerinde olan aylarda teşvik indiriminden faydalanılabilecektir. Bunun yanında, ortalama sigortalı sayısının hesabında, işverenin hem kendi çalıştırmış olduğu sigortalıların hem de alt işverenlerin (aracı kodu ile) çalıştırmış olduğu sigortalıların sayısı dikkate alınacaktır. İşverenlerimizin bu kriterlere uygun sigortalı ve işyerleri için Aylık Prim ve Hizmet Belgesini “06111” sayılı kanun numarası ile onaylamaları gerekmektedir. Ayrıca işverenlerimizin, 5510 sayılı Kanun uyarınca yapılan kontrol ve denetimler sonucunda çalıştırdığı sigortalıları Kuruma bildirmediği tespit edildiği taktirde, bahse konu sigorta prim desteğinin bir yıl süreyle faydalanamayacağı unutulmamalıdır.
Kaynak: orbay şişli
4447 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 10. MADDESİNDEKİ TEŞVİKTE ORTALAMA SİGORTALI SAYISININ HESAPLANMASI VE TEŞVİKTEN YARARLANMA
Ersin UMDU*
I-GİRİŞ
Ülkemizde Kadınların ve gençlerin işgücüne katılımını ve istihdamını artırmak, yeni istihdam yaratılmasını teşvik etmek ve çalışanların vasıflarını yükselterek işsizlik riskini azaltmak, mesleki ve teknik eğitimi özendirmek, kalite ve etkinliğini artırmak amacıyla prim teşviki 6111 sayılı Kanunun 49. Maddesi 4447 sayılı Kanuna eklenen Geçici 10. Maddesi ile yeniden düzenlenmiştir.
Söz konusu teşvik ile bilhassa 18-29 yaş aralığında olan erkek ve 18 yaşından büyük kadın sigortalılardan yeni işe alınanlara ilişkin işveren hissesi sigorta prim teşviki uygulamasının sona ermiş olması ve kamuoyu tarafından söz konusu teşvikin uzatılma taleplerinin olması neticesinde işverenler açısından yeni teşvik devreye girmiştir. Ancak söz konusu teşvikle ilgili henüz yönetmelik dahil diğer idari düzenlemeler yapılmamıştır. Bu sebeple teşvikle ilgili aşağıda yapılan değerlendirme Kanun maddesindeki bilgiler ve söz konusu teşvikten önce uygulanan ve halen uygulanmakta olan teşviklerin idari düzenlemeleri göz önünde tutularak yapılmıştır.
Genel olarak teşvikten yararlanmak için önceki teşviklerdeki yararlanma şartlarına benzer şartlara yer verilmiştir. Söz konusu şartlardan "Sigortalının ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması" şartı hesaplama açısından tereddütlere sebep olmuştur. Makalemizde sigortalının ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması şartındaki ortalama sigortalı sayısının 2011/45 sayılı genelge çerçevesinde nasıl hesaplandığı izah edilecektir.
II- GENEL OLARAK TEŞVİKTEN YARARLANMA ŞARTLARI
Sigortalının ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması şartın-daki ortalama sigortalı sayısının nasıl hesaplandığı konusuna değinmeden evvel teşvikin genel olarak yararlanma şartları belirtmek gerekirse; Genel olarak söz konusu teşvik ile 4447 sayılı Kanunun muhtelif maddelerinde düzenlenen teşviklerin adeta bir revizyonu yapılmış ve neredeyse niteliklerine ve vasıflarına göre istihdama kazandırılan her bir yeni sigortalı için muhtelif şartlarda ve oranlarda teşvik unsuru oluşturulmuştur.(UMDU, YILDIZ, s;211,2011).
Bununla birlikte; Kadınların ve gençlerin işgücüne katılımını ve istihdamını artırmak, yeni istihdam yaratılmasını teşvik etmek ve çalışanların vasıflarını yükselterek işsizlik riskini azaltmak, mesleki ve teknik eğitimi özendirmek, kalite ve etkinliğini artırmak amacıyla;
• 31/12/2015 tarihinde sona ermek,
• Her bir sigortalı için geçerli olmak,
• İşe alındıkları tarihten itibaren ve koşulların devamı süresince uygulanmak,
• Bu maddenin yayımı tarihinden itibaren özel sektör işverenlerince işe alınmak ve fiilen çalıştırılmak,
• İşe alındıkları tarihten önceki altı aya ilişkin prim ve hizmet belgelerinde bildirilen sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmak,
• Aynı döneme ilişkin işe alındıkları işyerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmak, (Bu sebeple 4/b sigortalı iken başka bir işyerinde hizmet akdi çerçevesinde 4/a sigortalısı olarak çalışan sigortalılarda da teşvikten yararlanacaklardır. (UMDU, 2011)
kaydıyla, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, koşulların devamı süresince İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.(6111 SK Gerekçesi,s;49)
~ Burada hemen belirtmek gerekirse söz konusu teşvikin en önemli özellie
ği sigortalı adına birden fazla teşvikten yararlanılacaktır. Bu şekilde; aynı
kişinin birden fazla teşvikten yararlanacak haklara sahip olması halinde^ öncelikle beş puanlık prim indirimi teşvikinden yararlanacak, daha sonra
ilave istihdam teşviki, özürlü teşviki diğer teşviklerden de faydalanabilecek. Bu da teşvik düzenlemesinde önemli bir hak kaybını önleyecektir (KURT, 2010).
Bununla birlikte; 4447 sayılı Kanuna eklenen Geçici 10. Maddesinde düzenlenen teşvik kapsamında diğer teşviklerde olduğu gibi gerek sigortalı gerekse işveren bazında bazı şartlar öngörülmüştür. Burada hemen belirtmek gerekirse; aşağıda gösterilen bütün şartların sigortalı ve işyeri açısından sağlanması gerekmektedir. Şartlardan birinin sağlanmaması halinde söz konusu teşvikten yararlanılamayacağı unutulmamalıdır.
III- ORTALAMA SİGORTALI SAYISININ NASIL HESAPLANIR?
4447 sayılı Kanunun geçici 10. maddesinde öngörülen destekten, maddede aranılan diğer şartların yanı sıra, sigortalının işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak son altı aylık döneme ilişkin Kurumumuza verilmiş aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması kaydıyla yararlanılabilecektir. Ortalama Sigortalı sayısı şu şekilde hesaplanır.
3.1. Aritmetik Ortalama İle Hesaplama Yapılır
Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden önceki altı ayda Kurumumuza bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında Kurumumuza bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunacaktır.
Örnek: 4447/10. Maddeye göre teşvikten yararlandırılarak işe alınan sigortalılardan (A) sigortalı 01.04.2011 tarihinde, işe alınmışsa A'nın 2011/ Mart ve öncesi 6 aydaki, ortalamanın üstünde işe alınmış olması gerekir.
3.2. Küsuratlı Sonuçlar Tama İblağ Edilir
Sigortalıların, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığının tespiti sırasında, ortalama sigortalı sayısının küsuratlı çıkması halinde, yarıma kadar kesirler dikkate alınmayacak, yarım ve üzerinde olan kesirler ise tama iblağ edilecektir. Buna göre, ortalama sigortalı sayısının ,e küsurat kısmı 0,01 ila 0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınacak, ^ 0,50 ila 0,99 arasında ise tama iblağ edilecektir.
Örnek; 4447 sayılı Kanunun geçici 10. maddesine göre sigortalılar yönünden aranılan şartlara sahip olan (B) sigortalısının, (A) Limited Şirketine 20.03.2011 tarihinde işe alınmıştır. B'nin işe alınmadan önceki 6 aydaki (2011/şubattan geriye doğru) toplam sigortalı sayısı 28 ise ortalama sigortalısı sayısı: 28 / 6 = 4,6 = 5 olacaktır.
3.3. İşçi Çalıştırılmamış Aylar Hesaba Katılmaz
Ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan bazı aylarda sigortalı çalıştırılmamış olması halinde, ortalama sigortalı sayısı, bildirim yapılmış aylardaki toplam sigortalı sayısının bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.
Örnek: 4447/10. Maddeye göre teşvikten yararlandırılarak 01.04.2011 tarihinde işe alınan sigortalıdan önce (2011/3=6, 2011/2=5, 2011/1=Bil-dirim yapılmamış, 2010/12=3, 2010/11=3, 2010/10=bildirim yapılmamış ise) ortalama sigortalı sayısı, (6 + 5 + 3 + 3 = 17/ 4 )= 4,25 = 4 olacaktır.
3.4. Yeni Tescil İşyerlerinde Ortalama Sigortalı Sayısı; Sıfırdır
Ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan altı aylık sürede, gerek işyerinin yeni tescil edilmiş olması, gerekse sigortalı çalıştırmaya ara verilmiş olması nedeniyle geriye doğru altı aylık süre içinde sigortalı bildiriminde bulunulmamış olması halinde, sigortalıların, ortalama sigortalı sayısına ilave olup olmadıklarına bakılamayacağından, kapsama giren sigortalıların tamamından dolayı sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanılabilecektir.
Örnek: 5510 sayılı Kanun kapsamına 13.04.2010 tarihinde alınmış olan bir işyerinde, 4447 sayılı Kanunun geçici 10. maddesinde aranılan diğer şartlara sahip (A) sigortalısının 28.04.2011 tarihinde işe alınmış olduğu varsayıldığında, bahse konu işyerinde 2011/Nisan ayı içinde işe alınanlar için, 2011/Mart ve öncesinde sigortalı çalıştırılmamış olması nedeniyle ortalama sigortalı sayısından söz edilemeyeceğinden, söz konusu destekten ^ yararlanılıp yararlanılmayacağının tespitinde 2011/Nisan ayında işe alınan
.i sigortalının ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınıp alınmadığına lîü
_ı bakılmayacaktır.
3.5. Ortalama Sigortalı Sayısında Bütün Sigortalılar Hesaplamaya
Dahildir
Gerek ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan altı aylık sürede, gerekse destekten yararlanılacak olan aylarda çalışan sigortalı sayısının tespiti sırasında, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan sigortalılar ile çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen (istirahat veya ücretsiz izin gibi nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde 0 gün ve 0 kazançlı olarak kayıtlı) sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
Örnek: Ortalama sigortalı sayısının tespitinde dikkate alınacak olan 2011/0cak ayına ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı sigortalıların prim ödeme gün sayısı ve prime esas kazanç tutarının;
(A) sigortalısı 20 gün, 1.000,00 TL
(B) sigortalısı 30 gün, 1.200,00 TL
© sigortalısı 0 gün, 0,00 TL
(D) sigortalısı 10 gün, 300,00 TL (SGDPKne tabi çalışan)
olduğu varsayıldığında, 2011/0cak ayında Kuruma bildirilmiş sigortalı sayısının 4 olduğu kabul edilecektir.
3.6. Ortalama Sigortalı Sayısında Asıl, Ek ve İptal Prim ve Hizmet
Belgeleri Topluca Değerlendirilir.
Kuruma bildirilmiş toplam sigortalı sayısının tespiti sırasında, her bir ayda çalışan sigortalı sayısı, ilgili dönemlerde Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.
Örnek: (A) Limited Şirketinin ortalama sigortalı sayısının tespitinde dikkate alınacak aylardan olan 2011/Şubat ayında, 1 nolu belge türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan "asıl nitelikteki" aylık prim ve hizmet belgesi ile 8 sigortalı, 1 nolu belge türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan "ek nitelikteki" aylık prim ve hizmet belgesi ile 3 sigortalı, 1 nolu belge := türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan iptal nitelikteki aylık prim ve hiz- e met belgesi ile 2 sigortalı, 2 nolu belge türü seçilmek suretiyle düzenlenen ^ "asıl nitelikteki" aylık prim ve hizmet belgesi ile 3 sigortalı bildiriminde ^
bulunulmuş olduğu varsayıldığında, bu işyerinde 2011/Şubat ayında çalıştırılmış olan sigortalı sayısı 8 + 3 - 2 + 3 = 12 olarak kabul edilecektir.
3.7. Aynı ay İçin Aynı İşyerine Giren Aynı işçi Tek Olarak Sayılır
Ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan altı aylık döneme ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinde, bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay içinde ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde, bu sigortalı için ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde iki ayrı kayıt yer alacağından, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır. Ay içinde Kuruma bildirilmiş sigortalı sayısının tespitinde, ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
Örnek: 2011/Ocak ayında Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinde A sigortalısı 03.01.2011 tarihinde işten çıktığı ve 21.01.2011 tarihinde işe girdiği görülüyorsa bu kişi ortalama sigortalı sayısında 1 işçi olarak hesaba dahil edilir.
IV- ORTALAMA SİGORTALI SAYISINA GÖRE TEŞVİKTEN
YARARLANMA
Ortalama sigortalı sayısına göre teşvikten şu şekilde yararlanılmaktadır.
4.1. Teşvikten Yararlanan Sigortalının Ortalama Sigortalı Sayısının
Üstünde Olması Gerekir
Diğer şartlara sahip olan sigortalılar, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmasalar dahi, sonraki aylarda işyerinde çalışan sigortalı sayısı ortalama sigortalı sayısının üzerine çıktığı takdirde, bahse konu sigortalılardan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 10. maddesinde öngörülen destekten yararlanılabilecektir.
Örnek: 20.03.2011 tarihi itibariyle işe alınan (B) sigortalının işe alındığı 2011/şubat ve öncesi ortala sigortalı sayısının 5 olduğu varsayıldığın-
^ da B sigortalısı ile birlikte çalışan toplam sigortalı sayısının;
J 2011/Mart; 5, 2011/Nisan; 6, 2011/Haziran; 4, 2011/Temmuz; 7 ise B
LU
_ı sigortalısı 4447 sayılı Kanunun geçici 10. maddesinde öngörülen destek-
ten ortalama sigortalı sayısının aşıldığı 2011/Nisan ve 2011/Temmuz ayına ilişkin düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı yararlanılabilecektir.
4.2. Ortalama Sigortalı Sayısı Teşvikten Yararlanan Her Sigortalı
İçin Ayrı Hesaplanır
a-) Yeni işe alınan ve maddede aranılan diğer şartlara sahip olan sigortalıların ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olup olmadıkları hususu her bir ayda işe alınan sigortalılar için ayrı ayrı belirlenecektir.
Örnek: 2011/Nisan ayında işe alınan sigortalı için ortalama sigortalı sayısı 2011/Mart ve öncesi 5 aydaki, 2011/Mayıs ayında işe alınan sigortalı için ortalama sigortalı sayısı 2011/Nisan ve öncesi 5 aydaki, ortalama sigortalı sayısının üstünde olmalıdır.
b-) Ortalama sigortalı sayının üstünde işe alınan sigortalı teşvikten yararlanır.
Örnek: 2011/Nisan ayından önceki 6 aydaki (2011/3=5, 2011/2=4, 2011/1=4, 2010/12=5, 2010/11=4, 2010/10=6 olduğu için) ortalama sigortalı sayısı (5+4+4+5+4+6 =28/6 = 4,6 olduğu için) 5 olan işyerinde 2011/Nisan ayında 6. Olarak işe alınan ve diğer şartlara haiz sigortalı teşvikten yararlanır.
c-) Önceki işe alınıp ta teşvikten yararlananlar yeni ortalama sigortalı sayısına eklenir.
Örnek: Yukarıdaki örnekteki işyerinde sonrasında 2011/Nisan ayında 1 işçi daha işe alınırsa bu ikinci işçi de teşvikten yararlanır ve 2011/Nisan ayı işçi sayısı 7 olacaktır. buna göre 2011/Mayıs Ayı için ortalama sigortalı sayısında 2011/Nisan hesaba dahil edilir, 2010/Ekim hesaptan çıkarılır ve ortalama sigortalı sayısı (7+5+4+4+5+4=29/6 = 4,8 olduğu için) 5 olur. 2011/Mayıs ayında yine 6. Olarak işe alınan sigortalı teşvikten yararlanır.
SONUÇ
Yeni teşvik düzenlemesi sonucu 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadınların önceki düzenlemede oldu- , e ğu gibi teşvik kapsamında sayılmasının yanında bu teşvik ile 29 yaşından ^ büyük erkeklerin teşvik kapsamına alınabileceği, 5510 sayılı Kanunun 4 ^
ncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmakta iken, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki ve teknik eğitim veren orta öğretim ile meslek yüksekokulunu bitirenlerin daha avantajlı olarak yararlanmaları sağlanmış ve teşvik sigorta primine esas kazancın işveren hissesinin tamamını karşılamaktadır.
Bu kadar geniş kapsamlı önemli imkan sunan teşvikteki bilhassa ortalama sigortalı sayısı olarak öngörülen şartın ve 2011/45 sayılı genelgedeki açıklanan diğer şartların (yaş, aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı olmama vs.) e-bildirge sisteminde işveren ekranında otomatik olarak gösterilmesinin ve böylece teşvik uygulamanın pratiğe dönüştürülmesinin sağlanması gerektiği kanaatindeyim.
KAYNAKÇA
Kurt, Resul(25.12.2010). "Torba Kanun'la Birden Fazla Teşvikten Yararlanılacak" Dünya Gazetesi.
T.C. Yasalar (16.06.2006). 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu. Ankara : Resmi Gazete (26200 sayılı)
TC. Yasalar (25.02.2011). 6111 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Ve Diğer Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Gerekçesi. Ankara : Resmi Gazete (27846 sayılı)
Umdu, Ersin ve Yıldız, Ramazan(2011). Yürürlükteki Sigorta Primi Teşvikleri İle Çalışanlara Sağlanan Ödenekler Ve Mesleki Kurslar. İstanbul : İTO Yayınları.
Umdu, Ersin(20.11.2011). "Bağ-Kur'lu iken SSK'lı olanlar da teşvikten yararlanır" Vatan Gazetesi.