|
TEVKİFATLI İŞLEMLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
TEVKİFATLI İŞLEMLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
Tevkifatlı İşlemlerde Muhasebe Kaydı
Tevkifata Tabi Hizmetleri İfa Eden Mükelleflerin Yapacakları İşlemler
a) Belge Düzeni ve Muhasebe Kaydı
Tevkifat kapsamına giren hizmetleri ifa eden mükellefler düzenleyecekleri faturada işlem bedelini, hesaplanan katma değer vergisini, tevkifat miktarını ve tahsil edilecek toplam meblağı göstereceklerdir. Örneğin 400.000.- YTL. tevkifata tabi bir iş için tevkifat oranının 1/3 olduğu da dikkate alınırsa,
ÖRNEK
· Tevkifatlı Fatura
İşlem bedeli 400.000.- YTL.
Hesaplanan KDV 72.000.- YTL.
Toplam 472.000.- YTL.
(-) Tevkif edilen KDV(18/3) 24.000.- YTL.
-----------------
Tahsil edilecek toplam tutar 448.000.- YTL.
==========
Şeklinde düzenlenecektir. Bu fatura satıcı açısından, işlem üzerinden tevkifat uygulandığını tevsik eden belge mahiyetini de taşımaktadır.
· Muhasebe Kaydı;
________________ / __________________
120-ALICILAR HESABI 448.000.- YTL
-…………. Belediyesi
600-YURTİÇİ SATIŞLAR 400.000.- YTL
-………… Tevkifatlı Satışlar
391-HESAPLANAN KDV 48.000.- YTL
-…………… Tevkifatlı Satışlar
(Düzenlenen tevkifatlı faturanın kayda alınması)
________________ / __________________
b) Beyan
Mükellefler, 91 Seri No.lu KDVK Genel Tebliği kapsamında tevkifat uygulanan işlem bedelinin tamamını ilgili dönem Katma Değer Vergisi beyannamesinin 6 ncı satırına dahil edeceklerdir. Beyannamenin “matrahın oranlarına göre dağılımı” başlıklı satırlarında önce tevkifata tabi olmayan normal işlemler beyan edilecek, sonraki satırlarda tevkifat uygulanan işlem bedelinin yine “tamamı” beyan edilecektir. “oran” sütununa tevkifat oranı 1/3 olan işlemler için”%12”, %50 olan işlemler için “%9” yazılacaktır. Bu bölümdeki “vergi” sütununa bu oranlara göre hesaplanacak tutarın yazılacağı tabiidir. Buna göre, vergi sütununda, hizmet bedeli üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisinin tevkifata tabi tutulmayan kısmı yer alacaktır. Tevkifata ait alış ve giderler dolayısıyla yüklenilen vergilerin harcamaların yapıldığı dönemlerde genel hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılabileceği tabidir.
c) İade
Tevkifata tabi hizmetleri ifa eden mükellefler iade talep etmeleri halinde hizmetin yapıldığı dönem beyannamesinin 49 uncu satırına hizmet bedelini, 50 nci satırına ise “sorumlular tarafından tevkif edilen Katma Değer Vergisi tutarını” yazacaklardır. Bu bölüme işlemin bünyesine giren verginin yazılması söz konusu değildir. İade olarak talep edilecek tutar işlemin bünyesine giren vergi değil, tevkif edilen vergi esas alınarak belirlenecektir. Dolayısıyla iadesi istenilecek Katma Değer Vergisi hiçbir suretle tevkif edilen vergiden fazla olmayacaktır. Ayrıca iade talep edilen mükelleflerden istenecek olan “yüklenilen vergiler listesi” iadenin tevkif edilen vergi tutarına göre belirlenmesine engel değildir.
d) KDV Beyannamesi (Beyan-İade) ve Muhasebe Kayıtlarına İlişkin Örnekler
ÖRNEK (1)
· KDV Beyannamesi;
(6) Teslim ve Hizmetin Karşılığını Teşkil Eden Bedel ……………...…………………: 500.000.- YTL.
(9) Tevkifat Dışındaki Mal Ve Hizmet Teslimleri……………………………………....: 100.000.- YTL.
(10) Tevkifat Dışındaki Mal ve Hizmet Hesaplanan KDV.………..………………...: 18.000.- YTL.
(11) Tevkifat Kapsamındaki Hizmet Teslimler………………………………………......: 400.000.- YTL.
(12) Tevkifat Kapsamındaki Hizmet Hesaplanan KDV. (%12)……..............: 48.000.- YTL.
(19) Toplam Hesaplanan KDV……………………………………………..……………..…….….: 66.000.- YTL.
(22) Önceki Dönemden Devreden KDV…….….……………………….………………......: 11.000.- YTL.
(23) Bu Döneme Ait İndirilecek KDV……….……………………………………………….....: 77.000.- YTL.
(26) İndirimler Toplamı………………………….……………………………………………………….: 88.000.- YTL.
(27) Ödenmesi Gereken KDV……..…………………………………..….………………(YOK) : ……………..
(28) Sonraki Döneme Devreden KDV………………………………..…..…….……(YOK) : (22.000.-)
(29) İade Edilmesi Gereken KDV………….………..………………………..…………..………: 22.000.- YTL.
İlgili KDV Beyannamesinin;
TABLO II. İSTİSNALAR VE İADE HAKKI DOĞURAN İŞLEMLERE İLİŞKİN BİLDİRİM TABLOSU ise;
(49) Tevkifat Kapsamındaki İşlemler ……………………...................................: 400.000.- YTL.
(50) Tevkifat Kapsamındaki İşlemlerin KDV. (%6) ..………….………………………..: 24.000.- YTL.
(52) İade Hakkı Doğuran KDV. (%6) ….....………………………………………………......: 24.000.- YTL.
(53) İade Olunacak KDV ……………………………………..……………………………………....…: 22.000.- YTL.
Örnek’te görüldüğü gibi, mükellef %6 tevkifata tabi 400.000.- YTL. hizmet tesliminde bulunmuş olup, bunun KDV’si 24.000.- YTL.dir. İade alması gereken tutar da bu rakamı aşmayacak şekilde 24.000.- YTL. olması gerekirken, sonraki döneme devir KDV’si 22.000.- YTL. olduğundan iade alacağı tutar da 22.000.-YTL. olarak belirlenmektedir.
· Muhasebe Kaydı;
________________ / __________________
136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR 22.000.- YTL
- ……. İade Alınacak Tevkifatlı KDV
391-HESAPLANAN KDV 66.000.- YTL
-……… Normal Satışlar
-……… Tevkifatlı Satışlar
190-DEVREDEN KDV 11.000.- YTL
191-İNDİRİLECEK KDV 77.000.- YTL
________________ / __________________
ÖRNEK (2)
· KDV Beyannamesi;
(6) Teslim ve Hizmetin Karşılığını Teşkil Eden Bedel …………………………………: 500.000.- YTL.
(9) Tevkifat Dışındaki Mal Ve Hizmet Teslimleri………………………….………..…: 100.000.- YTL.
(10) Tevkifat Dışındaki Mal ve Hizmet Hesaplanan KDV……….…………….…..: 18.000.- YTL.
(11) Tevkifat Kapsamındaki Hizmet Teslimler…………………………………………...: 400.000.- YTL.
(12) Tevkifat Kapsamındaki Hizmet Hesaplanan KDV. (%12)..………….…...: 48.000.- YTL.
(19) Toplam Hesaplanan KDV …………………………………………………..…..…….…...: 66.000.- YTL.
(22) Önceki Dönemden Devreden KDV…….….…………………………………….…..: 70.000.- YTL.
(23) Bu Döneme Ait İndirilecek KDV.................……….……….………………….: 47.000.- YTL.
(26) İndirimler Toplamı…………………………….……………..…..……………...………….: 117.000.- YTL.
(27) Ödenmesi Gereken KDV………………………………..……..…....…..…(YOK) : ……………….
(28) Sonraki Döneme Devreden KDV ………………………………..….…...…….. : 27.000.- YTL.
(29) İade Edilmesi Gereken KDV………………………..………….….….……...………: 24.000.- YTL.
İlgili KDV Beyannamesinin;
TABLO II. İSTİSNALAR VE İADE HAKKI DOĞURAN İŞLEMLERE İLİŞKİN BİLDİRİM TABLOSU ise;
(49) Tevkifat Kapsamındaki İşlemler ………………………...........................: 400.000.- YTL.
(50) Tevkifat Kapsamındaki İşlemlerin KDV. (%6) ..…..………………………..: 24.000.- YTL.
(52) İade Hakkı Doğuran KDV. (%6) …………………......…………………………..: 24.000.- YTL.
(53) İade Olunacak KDV ….………..…………….........…………………………..……....…: 24.000.- YTL.
Örnek’te görüldüğü gibi, mükellef %6 tevkifata tabi 400.000.- YTL. hizmet tesliminde bulunmuş olup, bunun KDV’si 24.000.- YTL.dir. Dönemin devreden KDV’si İadesi gereken KDV ‘den büyük olduğundan, 24.000.- YTL.nin tamamı iade KDV olacak, 27.000.- YTL. ise sonraki döneme devir KDV olacaktır.
· Muhasebe Kaydı;
________________ / __________________
136 DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR 24.000.- YTL
- ……. İade Alınacak Tevkikatlı KDV
391-HESAPLANAN KDV 66.000.- YTL
-……… Normal Satışlar
-……… Tevkifatlı Satışlar
190-DEVREDEN KDV 43.000.- YTL
(70.000 - 27.000)
191-İNDİRİLECEK KDV 47.000.- YTL
________________ / __________________
ÖRNEK (3)
· KDV Beyannamesi;
(6) Teslim ve Hizmetin Karşılığını Teşkil Eden Bedel …….....…………….………..: 500.000.- YTL.
(9) Tevkifat Dışındaki Mal Ve Hizmet Teslimleri…………………………………...…: 100.000.- YTL.
(10) Tevkifat Dışındaki Mal ve Hizmet Hesaplanan KDV ..…...…………….…..: 18.000.- YTL.
(11) Tevkifat Kapsamındaki Hizmet Teslimler………………..……………………......: 400.000.- YTL.
(12) Tevkifat Kapsamındaki Hizmet Hesaplanan KDV. (%12)….,..…...…....: 48.000.- YTL.
(19) Toplam Hesaplanan KDV………………………………………………….....……….……..: 66.000.- YTL.
(22) Önceki Dönemden Devreden KDV….….….…………………….………..………..: 50.000.- YTL.
(23) Bu Döneme Ait İndirilecek KDV……….……….………………………….…….…….: 5.000.- YTL.
(26) İndirimler Toplamı………………………….…………………..……………...............……….: 55.000.- YTL.
(27) Ödenmesi Gereken KDV….…..………………………………………....…………………: 11.000.- YTL.
(28) Sonraki Döneme Devreden KDV………………..……………(YOK) : ………………
|
TEVKİFATLI İŞLEMLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
