BES kesintilerini hangi hesapta takip edilmeli

[Ahmet Barlak]

240 sayılı kanun ile 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda yapılan değişiklikler neticesinde 01.01.2017 tarihinden itibaren geçerli olan zorunlu bireysel emeklilik sistemi uygulamasına dahil olacak işyerleri için 2017/9721 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla çıkarılan yönetmelik ile kademeli geçiş öngörülmüştür.

Zorunlu BES Yönetmeliğine göre;

Çalışan sayısı bin ve üzerinde olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1.1.2017 tarihinden itibaren,
Çalışan sayısı ikiyüzelli ve üzerinde ancak binden az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1.4.2017 tarihinden itibaren,
Çalışan sayısı yüz ve üzerinde ancak ikiyüzelliden az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1.7.2017 tarihinden itibaren,
Çalışan sayısı elli ve üzerinde ancak yüzden az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1.1.2018 tarihinden itibaren,
Çalışan sayısı on ve üzerinde ancak elliden az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1.7.2018 tarihinden itibaren,
Çalışan sayısı beş ve üzerinde ancak ondan az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1.1.2019 tarihinden itibaren,
otomatik olarak emeklilik planına dahil edilir.

Yönetmelik kapsamındaki çalışanların ücretinden işveren tarafından kesilecek çalışan katkı payı tutarı, ilgisine göre prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın yüzde üçü oranında hesaplanır. Bu şekilde hesaplanan çalışan katkı payı tutarının virgülden sonraki kısmı dikkate alınmaz.

Hesaplanan bu tutar anlaşma yapılan bireysel emeklilik şirketine (anlaşma da belirlenen tarihe uygun olarak) aktarılacaktır.

Peki, işçiden kesilen ve emeklilik şirketine aktarılacak bu tutarın muhasebe kayıtların takibi nasıl olacaktır? Bu kesintileri hangi hesapta izlemek gerekir. Zira işçilere ücret ödemesinin yapıldığı tarih ile (kesinti yapılarak hesaplanan) zorunlu bes ödemelerinin emeklilik şirketine aktarılacağı tarih aynı olmayabilir. Aynı tarih olsa bile ödemenin tam ve doğru yapılıp yapılmadığının takibi gerekecektir.

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği eki Tek Düzen Hesap Planı ve Açıklamalarında aşağıdaki ifadeler yer almıştır.

ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER
İşletmenin sorumlu veya mükellef sıfatıyla, ödeyeceği vergi, resim, harç, kesinti, sigorta primi, sendika aidatları, icra taksitleri ve benzeri borçlarının izlendiği hesap grubudur.

ÖDENECEK DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER
Özel bölümlerinde tanımlananlar dışında kalan yükümlülüklerin izlendiği hesaptır.

Buna göre işçiden kesilen ve emeklilik şirketine aktarılması gereken tutarların ücret bordrosunda gösterilmesi ve ücret tahakkuku sırasında işçiye yapılacak net ücret ödemesi içinden ayrıştırılarak 369-Ödenecek Diğer Yükümlülükler hesabında takip edilmesi uygun olacaktır.



Menderes ÇETİN

SMMM – Denetçi