AYRILMAYAN AMORTİSMANLARIN DURUMU

[Ahmet Barlak]

KULLANILMIŞ HALDE SATIN ALINAN SABİT KIYMETLERDE AMORTİSMAN ORANI:

Yukarıda bahsi geçen muktezada;

“ …333 ve 339 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile tespit ve ilan edilen faydalı ömür ve amortisman oranlarının, yeni (daha önce hiç kullanılmamış) iktisadi kıymetleri ile kullanılmış olarak iktisap edilmiş iktisadi kıymetler açısından farklılık gözetilmeksizin uygulanması gerekmektedir.”

denilmiştir.

Görüldüğü gibi İdare, eskimiş halde satın alınan sabit kıymetlerde, bunların daha önce kullanılmış olup olmadığına bakılmaksızın yeni imiş gibi amortisman uygulanmasını öngörmektedir.

Bu görüş, Vergi Usul Kanunu’nun 315’inci maddesindeki, amortisman oranlarının faydalı ömür dikkate alınarak tespit edileceği hükmüne aykırıdır. Çünkü yeni sabit kıymetle kullanılmış haldeki sabit kıymet aynı faydalı ömre sahip olamaz.

Yukarıdaki örneğimizde bahsi geçen minibüsün, ilk sahibi tarafından üç yıl amortisman ayrıldıktan sonra, 50.000 YTL bedel mukabilinde satıldığını varsayarsak, kullanılmış minibüsü satın alan firma, kalan iki yıllık faydalı ömür nedeniyle ilk yılda 25.000, ikinci yılda 25.000 olmak üzere bakiye iki yıllık amortisman süresi içinde amortisman işlemini tamamlayabilmelidir. Böylelikle minibüs sahip değiştirmesine rağmen beş yılda amorti edilmiş olmalıdır. Minibüslerin amortisman ömrünün beş yıl olarak belirlenmiş olmasının gereği budur. Maliye İdaresi yukarıdaki görüşü ile örneğimizdeki otobüsün amortisman süresini (3 yıl + 5 yıl =) 8 yıla çıkararak kendi Tebliğine ve VUK’nun 315’inci maddesine aykırı bir uygulama öngörmektedir.