ASGARİ İŞÇİLİK HESAPLAMA PROGRAMI

[Ahmet Barlak]

FARK İŞÇİLİK İÇİN GV HESAPLANMASINA GEREK YOK

Tarih  :  19.06.2009

Sayı     :  B.07.1.GİB.4.16.16.01/GV-09-117/2201                                                                     

Konu  :  Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenen

               eksik işçilik primi ile ilgili olarak

               vergileme yapılıp yapılmayacağı

 

 

…………... LTD.ŞTİ.

 

Başkanlığımıza verilen 05.06.2009 tarihli dilekçenin incelenmesinden; … Vergi Dairesi Müdürlüğünün ……… vergi numarasında kayıtlı Şirketinizin, … adresinde kayıtlı … ada …. parsel numaralı bina inşaatı işi ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğünce 5510 sayılı Kanunun 85 inci maddesinin 2 nci fıkrası gereğince tespit edilen eksik işçilik tutarının adı geçen kuruma ödendiği belirtilerek, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 119/3 üncü maddesine istinaden Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilen fark işçilik tutarı üzerinden vergi tevkifatı yapma ve muhtasar beyanname verme yükümlülüğünüzün olup olmadığı konusunda bilgi talebinde bulunulduğu anlaşılmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde “Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.” hükmü yer almaktadır.

Bu hükümden de anlaşılacağı üzere ücret gelirini oluşturan üç unsur bulunmaktadır.

-İşverene tabi olma,

-Belli bir işyerine bağlı olma,

-Hizmetin karşılığı olarak bir ödeme yapılması.

Aynı Kanunun, 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında; "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar." denilmiş,  anılan fıkranın (1) numaralı bendinde "Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre," gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.

Yine aynı Kanunun 96 ncı maddesinde ise vergi tevkifatının, 94 üncü madde kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Öte yandan, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Asgari İşçilik Uygulaması” başlıklı 85 inci maddesinde; “İşverenin, işin emsaline, niteliğine, kapsam ve kapasitesine göre işin yürütümü açısından gerekli olan sigortalı sayısının, çalışma süresinin veya prime esas kazanç tutarının altında bildirimde bulunduğunun tespiti halinde, işin yürütümü açısından gerekli olan asgari işçilik tutarı; yapılan işin niteliği, kullanılan teknoloji, işyerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalıştırılan sigortalı sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının görüşü gibi unsurlar dikkate alınarak tespit edilir. Söz konusu tespitler, Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurları tarafından yapılır.

Kamu idareleri, döner sermayeli kuruluşlar ile bankalar tarafından ihale mevzuatına göre yaptırılan işlerden ve özel nitelikteki inşaat işlerinden dolayı bu işleri yapan işveren tarafından yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığı Kurumca araştırılır. Bu araştırma sonucunda yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğu anlaşılırsa, eksik bildirilen işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, 89 uncu madde gereği hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte bir ay içinde ödenmek üzere işverene tebliğ edilir …” hükmü yer almaktadır.

Bu hükümden de anlaşılacağı üzere, işverenin yüklenimi altında yaptığı işlerde yeterli işçilik bildirilmemesi nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından eksik bildirilen işçilik tutarı üzerinden hesaplanan ve kesinleşen prim ödemesi, işverenin işçisine yaptırdığı hizmetin karşılığı olarak fiilen ödediği ücret dolayısıyla yapılan bir prim ödemesi olmayıp Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yapılan bir düzenlemeden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla, ücret gelirinden söz edilebilmesi için bulunması gereken unsurların (işverene tabi ve belli bir işyerine bağlı olma, hizmetin karşılığı olarak bir ödeme yapılması) oluşmadığı söz konusu ödemenin ücret ödemesi olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Buna göre, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca eksik işçilik tutarı olarak ödediğiniz prim esas alınarak ücret yönünden vergileme yapılması söz konusu değildir.

Bilgilerinizi rica ederim.