YARI MAMÜL OLARAK SATIN ALINAN MALIN NİHAİ ÜRÜN HALİNE GETİRİLEREK İHRAÇ KAYITLI SATI

[Ahmet Barlak]

Sayı:  B.07.1.GİB.4.59.15.01-KDV-143-2011-7 Tarih:  23/01/2012  T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

TEKİRDAĞ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

 

Sayı

:

B.07.1.GİB.4.59.15.01-KDV-143-2011-7

23/01/2012

Konu

:

İhraç Kayıtlı Teslim

  

            İlgide kayıtlı özelge talep formunda; yarı mamül olarak alınan ham kumaştan boya ve aprelemeye tabi tutarak boyalı kumaş imal ettiğinizi,  bazı durumlarda da iplik alıp bunu fason olarak ördürerek ham kumaş haline getirtip daha sonra boya ve aprelemeye tabi tutarak boyalı kumaş haline getirdiğinizi, çalıştığınız bazı firmaların şirketinizden ihraç kayıtlı ya da DİİB kapsamında mamül boyalı kumaş almak istediklerinden bahisle söz konusu mamül malların, ihraç kayıtlı olarak veya Dahilde İşleme Rejimi uyarınca imalatçı olarak ilgili mevzuata göre KDV tahsil edilmeksizin satışının yapılıp yapılamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

            3065 sayılı KDV Kanununun 11/1-c maddesinde; ihraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafindan kendilerine teslim edilen mallara ait KDV nin ihracatçılar tarafindan ödenmeyeceği, ancak  tahsil edilmeyen KDV nin imalatçı mükelleflerce ilgili dönem beyannamesinde beyan edileceği ve bu verginin, vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunacağı, söz konusu malların, ihracatçıya teslim tarihini takip eden aybaşından itibaren 3 ay içinde ihraç edilmesi halinde de tecil edilen verginin terkin edileceği hükme bağlanmıştır.

            Konuya ilişkin açıklamaların yer aldığı 27 Seri No.lu KDV Genel Tebliğin (A) bölümünde, tecil-terkin uygulamasından yararlanabilecek imalatçılarda aranan şartlar;

            1) Sanayi siciline kayıtlı ve sanayi sicil belgesine haiz olması,

            2) Sanayi odası, ticaret odası ve esnaf ve sanatkarlar derneklerine kayıtlı bulunması,

            3) İmalat işinde en az 5 işçi çalıştırması (99 no.lu KDV Genel Tebliğ ile 5 işçi çalıştırma şartı kaldırılmıştır.)

            4) Sanayi sicil belgesinde yer alan üretim konusunda gerekli araç parkına sahip olması

            şeklinde belirlenmiştir.

            Yine aynı Tebliğin A-7 bölümünde "Tecil-terkin işlemleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca tanımı yapılan imalatçı kapsamına giren mükelleflerin (imalatçıların), ihraç kaydıyla satışını yaptıkları mal teslimlerine uygulanacaktır. Diğer bir ifadeyle imalatçının ihraç kaydıyla satışını yaptığı malın, ihraç edilen nihai mamül olması gerekir. İmalatçıların ihraç kaydıyla da olsa satışını yaptığı mal aynen ihraç edilen nihai mamül değilse, bu teslimde tecil-terkin işlemi uygulanmayacaktır." denilmektedir

            Diğer taraftan, aynı Kanunun Geçici 17 nci maddesinde, "Dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin 31/12/2015 tarihine kadar tesliminde KDV Kanununun 11 inci maddesinin 1 numaralı fıkrasının © bendi hükümlerine göre, bölgeler, sektörler veya mal grupları itibariyle işlem yaptırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasında ihracat süresi olarak anılan bentteki süre yerine bu rejimlerle öngörülen süreler esas alınır. İhracatın şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde zamanında alınmayan vergi, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte alıcıdan tahsil edilir." hükmüne yer verilmiştir.

            Bu madde hükmünün uygulamasına ilişkin usul ve esaslar ise 83, 95 ve 98 Seri No.lu KDV Genel Tebliğlerinde düzenlenmiş bulunmaktadır.

            Buna göre, Şirketinizce yarı mamül olarak satın alınan  veya alınan ipliğin fason olarak ördürülmesi suretiyle meydana getirilen ham kumaşın boya ve aprelemeye tabi tutularak mamül kumaş haline getirilmesi işleminin,  imalat olarak kabul edilmesi ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığından bu işlerle ilgili sanayi sicil belgesi alınmış olması ve diğer şartların da sağlanması kaydıyla, bu kapsamda imal edilen ürünlerin ihracatçılara veya dahilde işleme izin belgesi sahibi mükelleflere ihraç kaydıyla teslimi mümkün bulunmaktadır.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.




 

[Ahmet Barlak]

27 SERİ NOLU KDV GENEL TEBLİĞİ
.
4. Yukarıda Belirtilen Şartları Taşıyan ve Kapasite Yetersizliği Nedeniyle Üretim Konusu Malların Bir Bölümünü, Kendi Üretimine İlave Olarak İşletme Organizasyonunu ve İşin Riskini Üstlenerek, Fason Ücreti Ödeyerek Başka Firmalara Yaptıranlar:

Yukarıda yeralan şartları topluca taşıyan imalatçılar belli bir dönemde kapasitelerinin üstünde mal teslim taahhüdünde bulunabilmektedirler. Bu durumdaki firmalar kendi imalat kapasitelerini aşan talepleri karşılayabilmek amacıyla başka firmalara, işletme organizasyonunu ve işin riskini üstlenip, ham ve yardımcı maddelerini sağlayarak fason ücreti karşılığında mal imal ettirebilmektedirler.

Bu firmalar da gerek kendi ürettikleri ve gerekse sanayi sicil belgesinde yazılı üretimleri konusunda kendi üretimlerine ilave olarak işletme organizasyonunu ve işin riskini üstlenip ham ve yardımcı maddelerini sağlayarak fason ücreti karşılığında imal ettirdikleri mallar açısından imalatçı sayılacaklardır.

Ancak, işin riskini ve işletme organizasyonunu üstlenmek ve ham ve yardımcı maddeleri sağlamakla beraber, sanayi sicil belgelerinde yeralan üretim konusu dışında başka malları fason olarak imal ettirenler, bu mallar dolayısıyla imalatçı sayılmayacaklardır.

Söz konusu "işletme organizasyonunu ve işin riskini üstlenmek"ten kasıt, imalatın imal ettirenin istemleri doğrultusunda gerçekleştirilmesi ve fason işi yapan firmaya sadece fason ücreti ödenmesidir.

ÖRNEK :

Tişört imalatı yapan (A) Anonim Şirketi, 200.000 adet tişört siparişi almıştır. Yapılan sözleşmeye göre, taahhüdün iki ay içinde yerine getirilmesi zorunludur.

Bu şirket, tişörtlerin 150.000 adedini kendi işletmesinde üretmekte, kalan 50.000 adedini ise gerekli ham ve yardımcı maddeleri sağlayarak, üç ayrı firmaya, işin riskini ve işletme organizasyonunu üstlenmek suretiyle fason ücreti karşılığında imal ettirmektedir.

(A) Anonim Şirketi, gerek kendi imal ettiği ve gerekse fason ücreti karşılığında imalatını yaptırdığı 200.000 adet tişört için imalatçı sayılacak ve tecil - terkin uygulamasından yararlanacaktır.

[Ahmet Barlak]

KDV UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ
.
8.3. Tecil-Terkin Uygulamasından Yararlanacak Satıcılar

Tecil-terkin uygulamasından “imalatçı” vasfını haiz satıcılar yararlanabilir.

8.3.1. İmalatçı Tanımı

İmalatçının;

- Sanayi siciline kayıtlı ve sanayi sicil belgesini haiz olması veya Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı veya öngördüğü birimlerden alınmış üretici belgesine sahip olması,

- İlgili meslek odasına kayıtlı bulunması,

- Üretimin yapıldığı dönemde yürürlükte bulunan Sanayi Sicil Tebliğlerinde öngörülen sayıda işçi çalıştırması ve gerekli araç parkına sahip olması veya üretici belgesindeki üretim altyapısına sahip olması,

gerekmektedir.

8.3.2. Bu şartlara sahip olan imalatçılarca, ihraç kaydıyla ihracatçılara mal teslim edilen dönemde ve bir defa olmak üzere "Sanayi Sicil Belgesi" veya üretici belgesi ve ilgili meslek odasına üyelik belgesinin birer örneği, ilgili dönem KDV beyannamesinin verilme süresine kadar bağlı oldukları vergi dairesine bir dilekçe ekinde verilir.

Satıcıların imalatçı niteliğinde bir değişikliğin olması veya imalatçı niteliğinin kaybedilmesi hallerinde, bu durum en geç 15 gün içinde vergi dairesine bildirilir.

8.3.3. İmalatçılar, ihraç kaydıyla teslim ettikleri malların bir kısmını piyasadan hazır olarak satın alabilirler. Bu durumda, imalatçıların bizzat ürettikleri mallar için tecil-terkin uygulaması yapılır, ancak piyasadan hazır olarak alınıp, satılan mallar için tecil-terkin işlemi uygulanmaz.

Örnek: Bir Anonim Şirket, ihraç kaydıyla satış bağlantısı kurduğu 10.000 adet gömlekten, 6.000 adedini bizzat üretmiş, 4.000 adedini de hazır olarak piyasadan satın almıştır. Bu mükellefin ihraç kaydıyla ihracatçıya teslim ettiği 10.000 adet gömleğin, bizzat imalatçısı olduğu 6.000 adedi için tecil - terkin işlemi uygulanacak, kalan 4.000 adet gömlek ise bu uygulamadan yararlanamaz. Çünkü bu mükellef 4.000 adet gömleği bizzat imal etmemiş, piyasadan hazır olarak satın almıştır.

Bu durumda, ihracatçıya satış yapan imalatçılar, bizzat ürettikleri mallar ile piyasadan hazır olarak satın aldıkları malları, düzenleyecekleri faturada ayrı gösterebilecekleri gibi, bu mallar için ayrı fatura da düzenleyebilir.

8.3.4. İmalatçılardan, ihraç edilen nihai ürünün imalat safhalarından bir bölümünü bizzat yapan, diğer imalat safhalarını ise ham ve yardımcı maddelerini sağlayarak işin riskini ve işletme organizasyonunu üstlenip, başka firmalara fason ücreti karşılığında yaptıran mükellefler de imalatçı sayılır.

Örnek: Deri ceket ve benzeri malların üretimi konusunda sanayi sicil belgesi bulunan (X) Anonim Şirketi ihraç kaydıyla bağlantı yaptığı 5.000 adet deri ceketin, yaka dikişleri ile ilik ve düğme işlerini işletme organizasyonunu ve işin riskini üstlenerek başka bir firmada fason olarak yaptırmakta, diğer bütün imalat işlerini kendisi yapmaktadır.

(X) Anonim Şirketi, bu deri ceketlerin imalatçısı sayılır ve tecil terkin uygulamasından yararlanır.

8.3.5. Fason imalat bir malın üretim aşamalarının bir kısmı için yaptırılabileceği gibi, bütün üretim aşamalarını kapsayacak biçimde de yaptırılabilir. Ancak her iki halde de ham ve yardımcı maddelerin sağlanarak işin riski ve organizasyonunun fason işi yaptıran tarafından üstlenilmesi ve fason hizmetin sanayi sicil belgesinde yazılı üretim konusu mallar için alınmış olması gerekir.

Örnek: Tişört imalatı yapan ve bu ürünü kapsayan sanayi sicil belgesi bulunan (A) Anonim Şirketi, 200.000 adet tişört siparişi almıştır. Yapılan sözleşmeye göre, taahhüdün iki ay içinde yerine getirilmesi zorunludur.

Bu şirket, tişörtlerin 150.000 adedini kendi işletmesinde üretmekte, kalan 50.000 adedini ise gerekli ham ve yardımcı maddeleri sağlayarak, üç ayrı firmaya, işin riskini ve işletme organizasyonunu üstlenmek suretiyle fason ücreti karşılığında imal ettirmektedir.

(A) Anonim Şirketi, gerek kendi imal ettiği ve gerekse fason ücreti karşılığında imalatını yaptırdığı 200.000 adet tişört için imalatçı sayılır ve tecil-terkin uygulamasından yararlanır.

Bütün üretim aşamalarını kapsayacak biçimde yaptırılacak imalatın, ihraç kayıtlı teslimi yapacak imalatçının kendi üretimine ilave olarak yaptırılması gerekir. İhraç kayıtlı teslimi yapılacak malların tamamının bu şekilde fason olarak imal ettirilmesi halinde tecil-terkin uygulamasından yararlanılamaz.

[Ahmet Barlak]

Fason Olarak Yaptırılan Malların İhraç Kayıtlı Teslim Edilip Edilmeyeceği
Soru: Fason Olarak Yaptırılan Malların İhraç Kayıtlı Teslim Edilebilir mi?

Cevap: Fason olarak yaptırılan mallarda en çok tartışılan konulardan biri de bu malların ihraç kayıtlı tesliminin yapılıp yapılmayacağı sorunsalıdır. Konuyu Katma Değer Vergisi Kanunu ışığında değerlendirecek olursak, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununda 11/1-c maddesinde; "İhraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından kendilerine teslim edilen mallara ait katma değer vergisi, ihracatçılar tarafından ödenmez. Mükelleflerce tahsil edilmeyen ancak ilgili dönem beyannamesinde beyan edilecek olan bu vergi, vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur." Hükmünün yer aldığını görmekteyiz.

23 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin "Mal ve Hizmet İhracatı" başlıklı © bölümünde; "Bu maddenin uygulanmasında imalatçı deyimi; bir maddenin şeklini, niteliğini veya terkibini; makine, alet veya el emeği yardımı ile kısmen ve-ya tamamen değiştirilmesini sağlayanları ifade eder." açıklaması yapılmıştır.

Konuyla ilgili açıklamaların yer aldığı bir başka tebliğ olan 27 Seri No.lu Genel Tebliğin (A) bölümünün "4.Yukarıda Belirtilen Şartları Taşıyan ve Kapasite Yetersizliği Nedeniyle Üretim Konusu Malların Bir Bölümünü, Kendi Üretimine İlave Olarak İşletme Organizasyonunu ve İşin Riskini Üstlenerek, Fason Ücreti Ödeyerek Başka Firmalara Yaptıranlar" başlıklı bölümünde;

"Yukarıda yer alan şartları topluca taşıyan imalatçılar belli bir dönemde kapasitelerinin üstünde mal teslim taahhüdünde bulunabilmektedirler. Bu durumdaki firmalar kendi imalat kapasitelerini aşan talepleri karşılayabilmek amacıyla başka firmalara, işletme organizasyonunu ve işin riskini üstlenip, ham ve yardımcı maddelerini sağlayarak fason ücreti karşılığında mal imal ettirebilmektedirler.

Bu firmalar da gerek kendi ürettikleri ve gerekse sanayi sicil belgesinde yazılı üretimleri konusunda kendi üretimlerine ilave olarak işletme organizasyonunu ve işin riskini üstlenip ham ve yardımcı maddelerini sağlayarak fason ücreti karşılığında imal ettirdikleri mallar açısından imalatçı sayılacaklardır.

Söz konusu "işletme organizasyonunu ve işin riskini üstlenmek"ten kasıt, imalatın imal ettirenin istemleri doğrultusunda gerçekleştirilmesi ve fason işi yapan firmaya sadece fason ücreti ödenmesidir." açıklaması yer almaktadır.

Yukarıda yer alan Tebliğ açıklamalarından da anlaşıldığı üzere, imalatçıların gerek kendi ürettikleri ve gerekse sanayi sicil belgesinde yazılı üretimleri konusunda kendi üretimlerine ilave olarak işletme organizasyonunu ve işin riskini üstlenip ham ve yardımcı maddelerini sağlayarak fason ücreti karşılığında imal ettirdikleri mallar açısından tecil-terkin kapsamında işlem yapılabilecektir.

Ancak, üretim faaliyetinin durdurularak dışarıdan fason olarak yaptırılan malların ihraç kayıtlı olarak teslim edilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Koray ATEŞ
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com

(05.06.2013)

Kaynak: http://www.MuhasebeTR.com