|
RE: TASFİYE İŞLEMLERİ
Şirketin tasfiyesi halinde daha önce sermayeye eklenmiş olan geçmiş yıl karları ortaklara dağıtılmış sayılarak tevkifata tabi tutulur mu?
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü
Sayı:B.07.1.GİB.4.07.16.01-KVK.2010.41-122
25/05/2011
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, 2006 ve 2007 yılları kârlarının 13.05.2008 tarihinde sermayeye ilave edildiği ve sektörünüzle ilgili ana bayilik konusunda sıkıntı yaşandığından 11.09.2008 tarihinde şirketin tasfiyesine karar verildiği belirtilmiş olup tasfiye öncesi sermayeye ilave edilen kârların tasfiye sonucunda dağıtılması durumunda, kâr dağıtımına bağlı stopaj yapılıp yapılmayacağı konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmuştur.
Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun "Bilanço esasında ticari kazancın tespiti" başlıklı 38 inci maddesinin birinci fıkrasında, bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu, bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka ilave olunacağı hükmüne yer verilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının 5 inci bendinde, "... Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tabi tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kar dağıtımı sayılmaz." hükmü yer almaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında, vergiden muaf olan kurumlara dağıtılan (karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmaz.) Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kar paylarından, 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında da, tam mükellef kurumlar tarafından, Türkiye'de bir iş yeri veya daimi temsilci aracılığıyla kar payı elde edenler hariç olmak üzere dar mükellef kurumlara veya kurumlar vergisinden muaf olan dar mükelleflere dağıtılan (Karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmaz.) ve Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kar payları üzerinden bu Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca vergi kesintisine tabi tutulanlar hariç olmak üzere vergi kesintisi yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b) alt bendinde ise, tam mükellef kurumlar tarafından; tam mükellef gerçek kişilere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve bu vergilerden muaf olanlara, dar mükellef gerçek kişilere, dar mükellef kurumlara (Türkiye'de bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla kar payı elde edenler hariç) gelir ve kurumlar vergisinden muaf olan dar mükelleflere dağıtılan, 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kar paylarından birinci fıkrada belirtilenler tarafından tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.
22.07.2006 tarih ve 2006/10731 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 03.02.2009 tarih ve 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca vergi kesintisi oranları;
- 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında yazılı kar payları üzerinden %15,
- 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yazılı kar payları üzerinden %15,
- Tam mükellef kurumlar tarafından; tam mükellef gerçek kişilere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve gelir vergisinden muaf olanlara dağıtılan, 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kar paylarından (karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmaz) %15,
- Tam mükellef kurumlar tarafından; dar mükellef gerçek kişilere ve gelir vergisinden muaf olan dar mükelleflere dağıtılan, 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kar paylarından (karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmaz) %15
olarak belirlenmiştir.
Bu düzenlemeler uyarınca, daha önceki yıllarda şirket sermayesine eklenmiş olan geçmiş yıl karlarının, şirketin sermaye azaltımı yapması veya tasfiye edilmesi sebebiyle ortaklara dağıtılması durumunda, kar dağıtımına bağlı vergi kesintisi yapılması gerekmektedir.
Öte yandan, daha önce sermayeye eklenmiş olan pasif kalemlere ait enflasyon fark hesaplarının, şirketin sermaye azaltımı yapması veya tasfiye edilmesi sebebiyle ortaklara dağıtılması halinde, işletmeden çekilen tutarların öncelikle kurumlar vergisine tabi tutulması, vergi sonrası dağıtılan kazancın da kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulması gerekmektedir.
31.08.2020/174-1
SERMAYEYE EKLENEN ÖNCEKİ YILLAR KAR PAYLARININ
TASFİYE SONUCUNDA DAĞITILMASI HALİNDE
STOPAJ YAPILMAMASI GEREKTİĞİNE İLİŞKİN DANIŞTAY KARARI
ÖZET
Danıştay 9. Dairesi, 13.2.2019 tarihli ve E. 2016/4386 K. 2019/292 sayılı Kararında,
Maliye Bakanlığı’nın şirketin tasfiyesi sonucunda düzenlenecek olan kesin bilançoda yer
alan, ödenmiş sermaye dışındaki öz sermaye unsurlarının ortaklara dağıtılması
durumunda kâr payına bağlı olarak vergi kesintisinin yapılması gerektiği yönünde
görüşünün olması nedeniyle ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine açılan davada,
Gelir Vergisi Kanunu'nun 94/6-B bendinde "kârın sermayeye ilavesi kâr dağıtımı
sayılmaz" hükmünün yer aldığı,
Dağıtılmadığı sürece tevkifata ve beyana konu olmayan kâr paylarının Yasa
hükümlerinin tanıdığı imkândan faydalanılarak sermayeye eklendiğinde şekil
değiştirdiği ve kâr payı olmaktan çıkıp sermaye haline geldiği,
Tasfiye sonucu geri verilen sermaye paylarından dağıtılmayan kâr payını ayrıştırıp
vergilendirmenin Yasa'nın “kârın sermayeye eklenmesinin kâr dağıtımı
sayılmayacağı” yönündeki hükmüne ve amacına aykırı olacağı,
yönünde karar vermiştir.
Söz konusu Karara, TÜRMOB E-Birlik üzerinden ulaşılabilmektedir.
31.08.2020/174-2
Davalı idarece; tasfiye payının, menkul sermaye iradı (kâr payı) olarak kabul edildiği ve
tasfiye sonucunda düzenlenecek olan kesin bilançoda yer alan, ödenmiş sermaye dışındaki
öz sermaye unsurlarının ortaklara dağıtılması durumunda kâr payına bağlı olarak vergi
kesintisinin yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Bunun üzerine davacı tarafından tasfiye işlemlerinin tamamlanması, diğer bir deyişle şirketin
borçlarının ödenmesi, alacaklarının tahsil edilmesi, menkullerinin ve gayrimenkullerinin
paraya çevrilmesi gibi işlemlerin tümünün sona erdirilmesinin ardından kalan son tutar olan
"tasfiye payı"nın şirket ortaklarına dağıtılması sırasında, sonradan bir vergi tarhiyatı ile karşı
karşıya kalmamak için Maliye Bakanlığı'nın özelgelerinde belirtilen görüş doğrultusunda
ihtirazi kayıtla verilen muhtasar beyannameye dayalı olarak ödenen gelir (stopaj) vergisinin
iadesi dolayısıyla açılan davada; Danıştay 9. Dairesi, 13.2.2019 tarihli ve E. 2016/4386 K.
2019/292 sayılı Kararında;
Davacının tasfiye memurluğunu yaptığı şirketin 02/05/2012 tarihinde tasfiyeye girdiği,
tasfiye sürecinde elde edilen tasfiye kârından %20 kurumlar vergisi ve %15 gelir
(stopaj) vergisi kesintisi yapıldıktan sonra kalan ve ortaklara dağıtılan servet değeri
(tasfiye payı) üzerinden Maliye Bakanlığı'nca son yıllarda verilen özelgeler sebebi ile
sonradan vergi tarhiyatı ile karşılaşmamak adına %15 gelir (stopaj) vergisi kesintisi
yapılıp ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerine tahakkuk eden verginin ödendiği,
Ancak söz konusu stopaja tabi kar payının daha önceki yıllarda şirket sermayesine
eklenmiş olan geçmiş yıl kârlarını içerdiği, bunların şirketin tasfiye edilmesi
sebebiyle ortaklara dağıtılması durumunda Maliye Bakanlığı’nın kâr dağıtımına
bağlı vergi kesintisi yapılmasını gerektiğini belirttiği için ihtirazı kayıtla
beyanname verildiği,
31.08.2020/174-3
Şirketlerin kârlarını şirkette bırakmalarını özendirmek amacıyla sadece kâr dağıtımı
halinde gelir (stopaj) yapılması için Gelir Vergisi Kanunu'nun 94/6-B bendine "kârın
sermayeye ilavesi kâr dağıtımı sayılmaz" hükmünün getirildiği, bu nedenle tam
mükellef kurumların elde edecekleri kârın dağıtılması halinde maddelerde belirtilen
şekilde bu kâr payları üzerinden tevkifat yapacakları açık olmakla birlikte söz konusu
kârın dağıtılmayıp sermayeye eklenmesi durumunda yasa hükmü uyarınca tevkifat
yapılmayacağı,
Dağıtılmadığı sürece tevkifata ve beyana konu olmayan kâr paylarının Yasa
hükümlerinin tanıdığı imkândan faydalanılarak sermayeye eklendiğinde şekil
değiştirmekte ve kâr payı olmaktan çıkıp sermaye haline gediği,
Tasfiye sonucu geri verilen sermaye paylarından dağıtılmayan kâr payını ayrıştırıp
vergilendirmenin Yasa'nın “kârın sermayeye eklenmesinin kâr dağıtımı
sayılmayacağı” yönündeki hükmüne ve amacına aykırı olacağı,
Yönünde karar vermiştir.
Söz konusu Karara, TÜRMOB E-Birlik üzerinden ulaşılabilmektedir.
Saygılarımızla…
|
