FİYAT FARKI FATURALARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
KDV Kanununun 35. maddesi aşağıdaki gibidir; “Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltir
Şu kadar ki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır."
Bilindiği gibi fiyat farkları, KDV Kanununun 35 maddesindeki “….sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde" ifadesine dayanılarak, matrah değişikliği olarak yorumlanmaktadır. Buna göre; [1][1]
· Fiyat farkı farkın ortaya çıktığı dönem itibariyle alıcı veya satıcı tarafından fatura edilir ve KDV’ye tabi tutulur.
http://www.muhasebenet.net
· Fiyat farkları, ilgili mal veya hizmetin tabi olduğu oran üzerinden KDV hesabına konu edilir. Şayet farkın ilgili bulunduğu işlem KDV’den müstesna ise, fark da KDV’den müstesna edilir.
· Gerek vergilendirme dönemi gerekse oran itibariyle tenkide uğramamak için, fiyat farkı faturasında, asıl mal veya hizmet faturasına atıf yapılmalı ve fiyat farkının nedeni açıklanmalıdır.
http://www.muhasebenet.net
· Şayet fiyat farkına konu mal veya hizmetin alıcısı nihai tüketici ise ve fark bu müşteri aleyhine ise, satıcı fiyat farkı faturası düzenlemelidir. Fark aksi yönde ise müşteriye gider pusulası ile fark iadesinde bulunulur ve farka ait KDV bu pusulaya dayanılarak indirim konusu yapılır. Bu amaçla düzenlenen gider pusulaları için stopaj hesaplanmaz.
Satış İşleminin Muhasebeleştirilmesi; İşletmemiz alıcısı olan x… Ltd. Şti.’ye 10 birim malı birim başına 10.00 TL + Kdv olarak satış yapmıştır. Fatura düzenlenirken yanlışlıkla birim fiyatı 9,00 TL olarak düzenlenmiştir. İşletmemiz bir başka faturada bunu x…. Ltd. Şti.’ye fiyat farkı faturası olarak yeni bir fatura düzenlemelidir. Bu iki işlemin muhasebe kaydı aşağıda bilginize sunulmuştur.
_________________________________ / _________________________
120.01 x… ltd. şti . 106,20
600.18 Yurtiçi Satışlar 90,00
391.18 Hesaplanan Kdv 16,20
Satış işleminin kaydı
_________________________ ______ / _________________________
_______________________________ / _____________________________
120.01 x… ltd. şti . 11,80
600.20 Fiyat Farkı Hes. 10,00
391.18 Hesaplanan Kdv 1,80
Fiyat farkının kaydı
_______________________________ / _____________________________
Gerekçem; firmamız burada alıcısına daha önceden bir hizmet ve/veya mal satışında bulunmuştur. Lakin faturada meydana gelen eksiklik nedeniyle ( birim adedinde ve/veya birim fiyatının eksik yazılmasıyla) yeni bir fatura düzenlenerek eksiklik ortadan kaldırılmıştır.www.muhasebenet.net
Alış İşleminin Muhasebeleştirilmesi;
İşletmemiz satıcısı olan y… Ltd. Şti.’den 10 birim malı birim başına 8.00TL + Kdv olarak alış yapmıştır. Satıcı firma faturayı düzenlerken yanlışlıkla birim fiyatı 6,00 TL olarak düzenlenmiştir. Satıcı firma işletmemize bir başka faturada bunu fiyat farkı faturası olarak yeni bir fatura düzenlemelidir. Bu iki işlemin muhasebe kaydı aşağıda bilginize sunulmuştur.
_____________________ / _________________________
153.01 Ticari Mallar Hes . 60,00
191.18 İndirilecek Kdv. 10,80
320.01 Y…Ltd. Şti. 70,80
Alış işleminin kaydı
_____________________ / _________________________
_____________________ / _________________________
153.02 Fiyat Farkı Hes . 20,00
191.18 İndirilecek Kdv. 3,60
320.01 Y…Ltd. Şti. 23,60
Fiyat farkının kaydı
_____________________ / _________________________
Gerekçem; firmamız burada satıcısından daha önceden bir hizmet ve/veya mal alışında bulunmuştur. Lakin faturada meydana gelen eksiklik nedeniyle ( birim adedinde ve/veya birim fiyatının eksik yazılmasıyla) yeni bir fatura düzenlenerek eksiklik ortadan kaldırılmıştır.
http://www.muhasebenet.net
**Firmamıza alıcıları tarafından fiyat farkı faturası düzenlenirse muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olmalıdır. ( kdv oranı %18 varsıyımıyla )
_____________________ / _________________________
612.02 Fiyat Farkı İndirimi Hes. 100,00
191.46 Satış İade İnd. Kdv Hes. 18,00
120.Alıcılar Hes. 118,00
_____________________ / _________________________
**Firmamız tarafından satıcılarına fiyat farkı faturası düzenlenirse muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olmalıdır. ( kdv oranı %18 varsıyımıyla )
_____________________ / _________________________
320. Satıcılar Hes.. 118,00
153.90 T.Mal Alış İade. 100,00
391.46 Alış İade Hes Kdv. 18,00
_____________________ / _________________________
SMMM SİNAN AYDINDAĞ
sinan@ataymalimusavirlik.com
muhasebenet.net