Üniversiteden Yapılan Kiralamanın Vergi Boyutu

[Muradiye Karabulut]

Üniversiteden Yapılan Kiralamanın Vergi Boyutu

Bir mükellefim, üniversiteye ait bir kantini ihale usulü kiraladı. Kiralanan yer daha önce hiç kullanılmayan içi boş bir gayrimenkul.
Bu işlemin basit bir kira sözleşmesi olduğunu ve KDV Kanunu’nun 17/4-d maddesine göre KDV’ye tabi olmadığımızı düşünürken, vergi dairesi bu işlemi bir tesisin, bir işletmenin devri gibi düşünmekte ve ihale bedeli üzerinden 2 no.lu KDV beyannamesi ile KDV beyanında bulunmamız gerektiğini düşünmektedir. Konu hakkında yorumlarınızı bekliyorum.
Ayrıca yapılacak kira ödemeleri (üniversite vergiden muaf olduğu için) stopaja tabi tutulmayacak değil mi?
Erkan ÇOHADAR/Uşak
Bir kiralamanın işletme hakkı kiralaması mı yoksa gayrimenkul kiralaması mı olduğunun belirli kriterleri vardır. Sorunuzda olduğu gibi, hiç kullanılmayan boş, içinde bir işletmenin mevcut olduğunu gösteren emare bulunmayan bir binanın kiralanması işleminin gayrimenkul kiralaması olarak değerlendirilmesi gerekir. Kiralanan binada ne iş yapılacağına bakılarak, işlemin gerçek mahiyeti değiştirilemez, işlem tesis edilemez.
Söz konusu binanın içine bir kantin işletmesi için gerekli teçhizat, makine ve donanım yapılarak kiraya veriliyorsa, burada bir gayrimenkul kiralamasından değil, işletme hakkı kiralamasından bahsedilir. Bu durumda, işletme hakkı kiralaması KDVK’nın 1/3-f maddesine göre KDV’ye tabi olup, işleme ait KDV sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir. İçinde kantin işletmesi için gerekli teçhizat, makine ve donanım olmaksızın boş binanın kiralanması işleminin ise gayrimenkul kiralaması olduğunu ve buna göre de KDV hesaplanmaması gerektiğini düşünüyoruz. Bu konuda Maliye Bakanlığı’ndan özelge talep etmenizi öneririz.

Diğer yandan, üniversiteler Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15. maddesinde sayılan tam mükellef kurumlardan olmadığından, yapılacak kira ödemeleri üzerinden tevkifat yapılmaması gerekir. 1 Seri no.lu Kurumlar Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nin (15.3.2.4) bölümünde de devlete, özel idarelere, belediyelere ve köylere ait taşınmazların kiralanması karşılığında, anılan kamu kurumlarına yapılan kira ödemeleri üzerinden vergi kesintisi yapılmayacağı açıklanmıştır. 

yaklasim.com

[Muradiye Karabulut]

Başlık Üniversiteye ait işyeri için ödenen kira bedelinin vergilendirilmesi hk.
Tarih 07/02/2012
Sayı B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.17-457
Kapsam

T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü


Sayı : B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.17-457 07/02/2012
Konu : Üniversiteye ait işyeri için ödenen kira bedelinin vergilendirilmesi

İlgide kayıtllı özelge talep formunuzda, şirketinizin, mülkiyeti ... Üniversitesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığına ait taşınmazlarda kiracı olduğu belirtilerek, yapılacak kira ödemelerinin katma değer vergisi ve gelir vergisi karşısındaki durumu hakkında Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN :
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Vergi Tevkifatı" başlıklı 94 üncü maddesinde; "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri,kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar." hükmü yer almakta olup, maddenin 5/a bendinde; 70 inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden, % 20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmektedir.
Diğer taraftan; 3/4/2007 tarih ve 26482 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 15.3.2.4. Devlete, özel idarelere, belediyelere ve köylere ait taşınmazların kiralanması karşılığında yapılan kira ödemeleri bölümünde; idarelere, belediyelere ve köylere ait taşınmazların kiralanması karşılığında, anılan kamu kurumlarına yapılan kira ödemeleri üzerinden de vergi kesintisi yapılmayacaktır denilmiştir.
Ayrıca 6/11/1981 tarih ve 17506 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununun "Mali Kaynaklar" başlıklı 56 ıncı maddesinin b bendinde; " Üniversiteler ve ileri teknoloji enstitüleri genel bütçeye dahil kamu kurum ve kuruluşlarına tanınan mali muafiyetler, istisnalar ve diğer mali kolaylıklardan aynen yararlanırlar..." hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, üniversiteler kamu kurumu kabul edildiğinden, firmanız tarafından mülkiyeti ... Üniversitesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığına ait olan işyeri için yapılacak kira ödemeleri üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN :
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesi ile Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 1/3-f maddesinde; Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin, söz konusu kiralamaların ticari, sınai, zirai faaliyet ya da serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın KDV ye tabi olduğu belirtilmiş, 17/4-d maddesi ile de iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri KDV den istisna edilmiştir.
Öte yandan, KDV Kanunun 8/1-h maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakları kiraya verenlerin katma değer vergisinin mükellefi olacağı belirtilmiştir.
Bu hükümlerin uygulanmasına ilişkin olarak 60 No.lu KDV Sirkülerinin (1.4) bölümünde gerekli açıklama yapılmıştır. 
Bilgi edinilmesini rica ederim. 



(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.  
 

[Muradiye Karabulut]

60 seri nolu kdv sirküsü

1.4. Kiralama İşlemleri 

1.4.1. KDV Kanununun 1/1 inci maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve 
serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin; 1/3-f maddesinde, Gelir 
Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin 
KDV’nin konusuna girdiği hüküm altına alınmıştır. 
Aynı Kanunun 17/4-d maddesinde ise iktisadi işletmelere dahil olmayan 
gayrimenkullerin kiralanması işlemleri KDV’den müstesnadır. 
Buna göre, iktisadi işletmelerin her türlü kiralama işlemleri KDV Kanununun 1/1 inci 
maddesine göre KDV’ye tabidir. 

Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde sayılan mal ve hakların kiralanması 
işlemleri KDV Kanununun 1/3-f maddesine göre KDV’ye tabi olmakla birlikte iktisadi 
işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri KDV’den müstesnadır. 
Bu çerçevede, gelir vergisi açısından gayrimenkul sermaye iradı olarak tanımlansa 
dahi bir işletme veya müessesenin belirli bir bedel ve süre dahilinde başkasının kullanımına 
bırakılması şeklindeki işletme hakkının kiralanması işlemleri Kanunun 1/3-f maddesine göre 
KDV’ye tabi tutulacaktır. 
Buna göre; 

- Belediyeye ait arsanın kiraya verilmesi KDV Kanununun 17/4-d maddesine göre 
KDV’den müstesnadır. Ancak, arsanın belediyenin iktisadi işletmesine dahil olması veya bu 
kiralama işlemi nedeniyle bir iktisadi işletme oluşması halinde, söz konusu kiralama işlemi 
Kanunun 1/1 inci maddesine göre KDV’ye tabi olacaktır. 

- Belediye tarafından bir yerin çay bahçesi olarak işletilmek üzere kiraya verilmesi 
durumunda işletme hakkının kiralanması söz konusu olacağından, çay bahçesinin belediyenin 
bir iktisadi işletmesine dahil olup olmadığına bakılmaksızın, Kanunun 1/3-f maddesi 
gereğince KDV’ye tabi olacaktır. 

- Şehiriçi özel toplu taşıma hattının kiralanması, işletme hakkının kiralanması 
niteliğinde olduğundan Kanunun 1/3-f maddesi kapsamında KDV’ye tabidir. 

- Bir kişinin sahibi olduğu otomobili il özel idaresine kiraya vermesi işlemi Kanunun 
1/3-f maddesine göre KDV’ye tabi olacaktır. 

- Bir vakfın, iktisadi işletmesine dahil olmayan gayrimenkulünü kiraya vermesi, 
Kanunun 17/4-d maddesine göre KDV’den müstesnadır. 

- KDV mükellefiyeti olmayan işhanı yönetimine ait otoparkın kiraya verilmesi, 
Kanunun 1/3-f maddesi gereğince KDV’ye tabidir. 

- Belediye veya devlet üniversitesinin iktisadi işletmesine dahil olmayan 
gayrimenkulü, bankalara ATM cihazı konulmak ya da banka şubesi olarak kullanılmak üzere 
kiraya vermesi Kanunun 17/4-d maddesine göre KDV’den müstesnadır. Ancak, söz konusu 
gayrimenkul belediye veya üniversitenin iktisadi işletmesine dahil ise bu kiralama işlemi 
Kanunun 1 inci maddesine göre KDV’ye tabi olacaktır.